Campagnolo Super Record X: de eerste draadloze 13-speed gravelgroep van Campa

Super Record 13-platform: één basis, meerdere toepassingen

Campagnolo lanceerde afgelopen zomer z’n nieuwe, draadloze Super Record 2×13-groep voor de racefiets. Nu volgt een uitbreiding met extra cassette- en derailleuropties, waarmee Super Record door Campa niet langer als één groep neergezet wordt, maar als platform met meerdere opties. Daarmee volgt het Italiaanse merk dus in feite de logica van Sram, dat van al z’n racefietsgroepen ook gravelspecifieke varianten heeft. Campa’s Super Record-platform bestaat nu uit vijf varianten die dezelfde draadloze technologie en 13 versnellingen delen:

• Super Record 2×13 Road: klassieke opstelling met twee kettingbladen vooraan voor racefietsers;
• Super Record 1×13 Road: enkel kettingblad vooraan voor wie eenvoud zoekt; met nieuwe Nano Clutch-derailleur;
• Super Record TT 1×13: tijdritversie met andere schakelaars (beschikbaar vanaf 2026) én nieuwe Nano Clutch-derailleur;
• Super Record 2×13 All Road: voor wie asfalt en gravel combineert; deelt z’n Nano Clutch-derailleur met 1×13-speed Road;
• Super Record X 1×13 Gravel: enkel kettingblad vooraan, specifieke gravel-derailleur met sterkere motor, Nano Clutch, langere kettingkooi voor cassettes tot 48 tanden en met bredere kettinglijn voor meer bandvrijheid.
• Bij alle groepen zijn er meerdere cassette-opties te kiezen.

Binnen dat rijtje is vooral die laatste interessant voor noppenbandenrijders. Voor Super Record X introduceert Campagnolo een compleet nieuw ontwikkelde achterderailleur met Nano Clutch, een aangepaste Q-factor, meerdere cassette-opties met groter bereik en een reeks kettingbladen afgestemd op gravelgebruik.

Eerst Super Record, nu Super Record X

Campagnolo is een merk met een schare fans met een devotie waar ze bij Shimano en Sram alleen maar jaloers op kunnen zijn. Tegelijkertijd is het merk haast een relikwie van wat ooit was. Want om te stellen dat het de voorbije jaren goed ging met de Italiaanse onderdelenfirma… nou nee. Maar zelfs al kom je het merk amper tegen en wordt er slechts een handjevol fietsen af fabriek met Campagnolo-onderdelen afgemonteerd; de fabriek in Vincenza kan blijkbaar prima draaien op de dampen van nostalgie.

Het merk vernieuwt daarbij ook nog met enige regelmaat. Maar Campy-fans werden flink op de proef gesteld toen Campagnolo in 2023 met een nieuwe Super Record WRL kwam. Dat het traditionele vlaggenschip nu draadloos was, was niet het punt. Maar dat Campa de zo typerende duimschakelaar aan de binnenzijde van de greep wegliet? Dat was voor velen een brug te ver. Simpelweg omdat het alternatief – twee knoppen onder elkaar, achter de remhendel – het kroonjuweel van de Italiaanse wielersport dezelfde trefzekerheid gaf als een loterij. En ook over de schakelkwaliteit was men bovendien niet unaniem te spreken. Tough crowd.

Afgelopen zomer, nog geen twee jaar later, kwam Campagnolo daarom met een vernieuwde Super Record 13-speed. En die moest veel goedmaken: een terugkeer naar herkenbare bediening, verfijnde elektronica en dus een extra versnelling.

Die nieuwe 2×13-speed groep was vanzelfsprekend gericht op wielrenners en dus lieten wij dat nieuws passeren. Maar tussen de regels door viel al te lezen dat er een 1×13-variant in de pijplijn zat. En die is er nu. Of zijn – meervoud dus – er nu. Niet alleen voor tijdritfietsen of 1x-wegconfiguraties. Er is nu ook een variant specifiek voor het gravelsegment in de vorm van Super Record X.

Campagnolo vult met Super Record X nu zijn topsegment boven de mechanische Ekar- en Ekar GT-groepen aan met een luxueuze, volledig draadloze graveloptie. Met een prijs vanaf 3.375 euro zet Campagnolo de groep neer als concurrent van Sram Red XPLR en zal dus – net als die Sram-gravelgroep – relatief zeldzaam blijven op de lokale gravelpaden.

Super Record-derailleurs met Nano Clutch

De 1×13-opties binnen Super Record bestaat uit twee verschillende derailleurs. Allereerst is er voor de racefiets ‘simpelweg’ de bestaande Super Record-achterderailleur, maar dan nu mét Nano Clutch, zoals Campa de wrijvingsdemper in de kooischarnier noemt. Daarmee wordt de ketting beter in bedwang gehouden en aflopen vooraan zo goed mogelijk voorkomen. Deze derailleur die cassettes met een 36t als grootste krans aankan, wordt ook aanbevolen voor mensen die een all-road-setup willen maken of gravelbikers die de voorkeur hebben voor een 2×13-opstelling.

Super Record X-derailleur voor gravelbikes

Daarnaast is er nu de Super Record X-derailleur, specifiek voor Campagnolo’s nieuwe draadloze 13-speed gravelgroep. Deze is uiteraard eveneens gebaseerd op de bestaande Super Record-derailleur, maar heeft een langere kooi en een excentrisch geplaatst bovenste derailleurwieltje. Daarmee is de Super Record X-derailleur geschikt voor cassettes tot 48 tanden. Ook deze derailleur heeft een Nano Clutch om de kettingspanning meer te garanderen.

Saillant detail is dat deze Super Record X bovendien een sterkere motor heeft. En dat in dezelfde ruimte, wat, vrij vertaalt, betekent dat de gravel-derailleur dus iets langzamer schakelt. Al claimt Campagnolo dat dat in de praktijk nauwelijks merkbaar gaat zijn. De sterkere motor is nodig gebleken om de grotere cassette goed te kunnen schakelen.

Alle derailleurs delen dezelfde (losneembare) batterij met een bereik tot 750 kilometer. Binnen zestig minuten is-ie opgeladen, al bestaat er ook een snellaadmodus waarbij je binnen tien minuten klaar voor vertrek bent.

Reguliere derailleurmontage én Campagnolo ‘UDH’

Enigszins bijzonder is de variatie die Campagnolo er op nahoudt bij de montage van de derailleuropties. Voor de racefiets derailleurs (met en zonder Nano Clutch) monteer je de derailleur met een extra verbindingselement op de standaard derailleurbevestiging zoals we die al jaren kennen. Daarmee passen ze dus ook op een de Universal Derailleur Hanger (UDH).

Opvallend is wel dat Campagnolo óók een eigen variant van UDH levert, waarbij dat extra verbindingselement tussen de montagebout van de derailleur en het derailleurpat weggelaten wordt. In plaats daarvan is de Campagnolo-UDH simpelweg een verlengd pat, waarop de derailleur dus rechtstreeks gemonteerd wordt. De naam is dus ongelukkig, want in feite is niets universeels meer aan, behalve dat het specifieke Campagnolo-pat in een UDH-frame past.

De Super Record X wordt vervolgens altijd rechtstreeks op een standaard derailleurpat (of dus een échte UDH) zónder verbindingselement of het specifieke Campagnolo-UDH.

Overigens is in alle scenario’s een UDH-frame zeker aan te bevelen, want die constructie is stijver en nauwkeuriger dan de vaak slappere, vervangbare patjes van weleer. En dat is met oog op schakelnauwkeurigheid bij 13 kransjes én een sterke elektronische derailleur zeker geen overbodige luxe.

Twee specifieke gravel-cassettes

Binnen de originele Super Record-weggroep bood Campagnolo al vier cassette opties aan: 10-29t, 10-33t, 11-32t en 11-36t. Die combineer je dus met een crankset met twee kettingbladen. Daarmee kun je bereiken maken van 427 tot maximaal 507 procent. Campagnolo biedt sinds kort ook Ultra-versies van de 10-33t en 11-36t-cassette. Die zijn deels gemaakt van titanium en respectievelijk 30 en 44 gram lichter. Maar met een prijs van 620 euro geldt dat ook voor je portemonnee.

Voor Super Record X 1×13 introduceert Campagnolo nog eens twee specifieke gravelcassettes. Net als bij de Ekar GT-cassettes zijn de grootste vijf en kleinste drie kransen uit één stuk metaal gefreesd en de middelste vijf zijn gestansd. Ook qua vertanding volgt Campagnolo de Ekar GT-opties met een groot bereik en kleine sprongen:

• 9-42t: 9-10-11-12-13-14-16-18-21-25-30-36-42 – 467 procent bereik
• 10-48t: 10-11-12-13-14-16-18-21-25-30-36-42-48 – 480 procent bereik

Gewichten heeft Campa niet medegedeeld, maar aangezien de constructie nagenoeg identiek is aan die van de Ekar GT-cassettes zal dat zo’n 380 gram voor de 9-42t-cassette zijn en zo’n 435 gram voor de 10-48t-versie. Ze zijn zwart verchroomd, voor een meer sjieke uitstraling. En uiteraard maken ze gebruik van Campagnolo’s N3W-cassettepassing.

1x-cranksets

De specifieke 1x-crankset is uiteraard gebaseerd op de carbon crankset van de reguliere Super Record. Deze maakt dus ook gebruik van Campa’s specifieke Ultra-Torque-as. Bij de Super Record X-graveloptie is de as verlengd om een bredere kettinglijn van 47,5 millimeter te geven voor gebruik met bredere banden. De Q-factor komt daardoor uit op 152 millimeter. Dat respectievelijk 1 en 2 millimeter breder dan bij Shimano GRX en Sram Wide-cranksets.

Nieuw is de Super Record (X) Powermeter; een geïntegreerde vermogensmeter die gebruikmaakt van Campagnolo’s eigen HPPM-systeem (High Precision Power Measurement). Maar liefst zestien (!) sensoren meten het koppel tussen trapas en kettingblad en combineren dat met de hoeksnelheid van een interne gyroscoop. Volgens Campagnolo is het de meest nauwkeurige vermogensmeter in z’n klasse. Opladen van de vermogensmeter doe je via eenzelfde magnetische laadpoort als die op de batterijen van de derailleurs.

Versies zónder HPPM-systeem hebben wel een spider die dezelfde bouwvorm heeft en visueel dus nauwelijks te onderscheiden is. Op één punt na. De vermogensmeterloze optie heeft sleuven in de spider. Die zouden het geluid reduceren dat het dichte kettingblad maakt door het tokkelen van de ketting.

De carbon crankarmen zijn leverbaar in 165, 170, 172,5 en 175 millimeter lengte. Qua tandwielen is er keuze uit maar liefst acht kettingbladen: 38, 40, 42, 44, 46, 48, 50 en 52 tanden. Het tandprofiel met de dik-dunvertanding is afgeleid van de Ekar-kettingbladen.

Ergopower-grepen

Bij deze generatie Super Record greep Campagnolo dus terug naar de klassieke ergonomie van z’n Ergopower-grepen met de duimschakelaar aan de binnenzijde van de greep. De Ergopower-greep haalt hun voeding uit een CR 2032 knoopcel.

Specifiek voor Super Record X is er nu ook een linkergreep zónder elektronica. Qua ergonomie is deze hendel uiteraard identiek, met verstelbare carbon remgreep.

Nieuw zijn ook de satellietknoppen. Daarmee kun je de Ergopower-greep uitbreiden met een extra knop om op een andere positie op het stuur een schakelactie uit te voeren. De knoppen worden bedraad gekoppeld aan de Ergopower-greep en je kan er dus één per greep maximaal toevoegen.

My Campy App

Zoals bij elke elektronische groep op de markt, kun je ook bij Campagnolo Super Record 13 diverse zaken instellen via een app op je telefoon. De My Campy App koppelt via bluetooth met de groep en vanaf je telefoon stel je dan eenvoudig de bediening in en voer je firmware-updates uit.

Bora X-gravelwielen

Bij Campagnolo hoort bij elk topgroepset een eigen, bijpassende wielset. Voor de Super Record X-gravelgroep is dat de nieuwe Bora X. Waar de naam doet denken aan pure racewielen, is deze set juist ontwikkeld voor allroad- en gravelbikes. De velgen zijn uit unidirectioneel carbon vervaardigd en hebben een hoogte van 50 millimeter voor verminderde luchtweerstand. Desondanks zouden de velgen enig trillingdempend vermogen hebben, aldus Campa.

De interne breedte bedraagt 27 millimeter, waarbij Campagnolo bewust een haakprofiel toepast voor het vasthouden van de hieldraad. De Bora X-wielen zijn geschikt voor banden vanaf 35 millimeter breed. Een maximale breedte geeft Campagnolo niet op.

Net als bij z’n wegwielen past Campagnolo het kenmerkende G3-spaakpatroon toe. Maar daarbij bewandeld de Italiaanse firma nu een bijzonder pad. De Bora X-wielen hebben aerospaken aan de aandrijfzijde van het achterwiel en de remzijde van het voorwiel voor maximale stijfheid, en elliptische spaken aan de tegenoverliggende kanten voor extra comfort en trillingsdemping, zo meldt Campa in het persbericht. Het wielset weegt 1.430 gram. Niet zwaar, maar ook geen extreem lichtgewicht. Tot slot zijn de Bora X-wielen standaard uitgevoerd met keramische lagers, die zoals te doen gebruikelijk in een cup-en-conus-lageropstelling zitten.

Prijzen Campagnolo Super Record X

De Campagnolo Super Record X 1×13 komt uit op een prijs van zo’n 3.370 euro, op basis van onderstaande uiteenzetting van een 1×13-speed gravel set-up. Wil je daarbij nog een vermogensmeter in je crank? Dan mag je daar nog 1.167 euro boven optellen. Ter vergelijking: een Sram Red XPLR AXS-groep zonder vermogensmeter ligt momenteel rond de 3.000–3.200 euro, terwijl Shimano GRX Di2 1×12 (eveneens zonder vermogensmeter) op ongeveer de helft daarvan blijft steken.

De nieuwe Bora X-wielset kost 2.290 euro.

Campagnolo Super Record X 1×13 alsook de 2×13 allroad-/graveloptie zijn per direct verkrijgbaar.

Gewichten Super Record X

In een rechtstreeks vergelijk met Sram Red XPLR blijkt Campagnolo Super Record X zo’n 100 gram zwaarder te zijn. Maar een zwaargewicht is het daarmee allerminst te noemen.

Merk op: In onderstaande tabel zijn de crankarmlengten niet hetzelfde, dus enkele grammen verschil ten opzichten van dit overzicht zullen er zeker zijn.

Bron en meer info: campagnolo.com