Test | Enve M630 carbon wielset

Deze afsluitende review van de Enve M630 carbon wielset – waar ik nu een half jaar mee heb gereden – is er ééntje waar ik al een tijd tegenaan hik. De reden is simpel: zowat iedereen zal een keer een opmerking maken over de adviesprijs.

Voor het geld dat deze set kost mag je een érg goede wielset verwachten en dat is precies wat de M630 is. Hoe kom ik dan nog tot een geloofwaardig (eind)oordeel dat verder strekt dan persoonlijke voorkeur of smaak?

Specificaties testwielset

Amer Sports, moederbedrijf van onder meer Enve maar ook Mavic, leverde ons afgelopen winter een M630 testwielset. De 6-serie velgen zijn bedoeld voor ~~alledaags~~ trail gebruik. Enve laat de keus tussen Chris King of DT Swiss 240 naven – wij kregen de eerste optie:

Velgen: Enve M630 – 29″, 28 gaats, 30 mm intern
Naven: Chris King ISO Disc Sotto Voce – 28 gaats, 15×110 mm + 12×142 mm, XD driver
Spaken: Sapim CX-Ray, 28 voor, 28 achter, 2x gekruist
Gewicht wielen, zoals getest: 1680 g
Gewicht velgen, los, per stuk: 419 g
Adviesprijs wielen: €2.990,- zoals getest, €2.750,- met DT Swiss naven
Adviesprijs velgen: €800,-

Made in ‘Merica

Enve levert complete carbon wielsets maar is in de eerste plaats producent van carbon componenten, zoals cockpitonderdelen en…velgen. Deze velgen onderscheiden zich op een aantal punten van zowat alle concurrentie. Het grootste verschil is dat de spaakgaten worden meegelamineerd, terwijl andere leveranciers ‘gewoon’ een boor door de vezels heen raggen. Dit meelamineren zou een sterkere velg op moeten leveren. Enve velgen kennen dan ook geen gewichtslimiet. Daarbij produceert Enve de velgen zelf, in Ogden, Utah. Dit complexere made in USA productieproces is de primaire reden dat Enve velgen zo’n 2 á 3x duurder uitvallen dan die van de concurrenten.

Lekbestendigheid

Enve heeft met de nieuwste M serie velgen bovendien nadruk gelegd op lekbestendigheid. Waar we vroeger overstapten op tubeless om snakebites te voorkomen, gaan we kennelijk met z’n allen nu zó hard dat we tubeless banden (en velgen) massaal aan gort rijden.

Zoals je in de preview al kon lezen, omvat de ‘M’ productfamilie velgen en complete wielen met verschillende profielen. De twee lichtste velgen (5 en 6) hebben een extra diep velgprofiel met bredere randen. Die maken de velg niet alleen sterker maar zorgen hopelijk ook voor een lagere puntbelasting op je band, waardoor je minder snel stootlek rijdt.

De enduro- en downhill gerichte velgen (7 en 9) krijgen een ondiep velgbed met een speciale beschermende rimstrip die feitelijk hetzelfde doet, en je velg beschermt tegen beschadigingen als je toch lek hebt gereden. Hoe dan ook: Denk je dus bij het lezen van de specs van de M630 carbon wielset ‘enduroooo!’, dan zit je volgens Enve mis. Daarvoor moet je de M730 hebben.

Garantie

Hoewel Enve veel aandacht lijkt te besteden aan een sterk en degelijk productontwerpen, zijn mede door de aanschafprijs garantie en crash-replacement voor veel kopers zeer relevant. Gevoelsmatig zit Enve hier ergens midden in het veld met 5 jaar fabrieksgarantie en levenlange crash-replacement.

Het spectrum is op dit vlak trouwens érg breed. Voorbeeld: Light Bicycle is het karigst (15 maanden garantie, 25% korting bij een crash), Sixth Element en e*13 leveren de breedste dekking: levenslange garantie én vervanging. De meeste fabrikanten, echter, zitten er ergens tussenin. Opvallend is vooral dat er weinig correlatie is tussen garantie- of coulanceregelingen en waar een velg vandaan komt. Van de fabrikanten die daadwerkelijk zelf velgen produceren biedt Enve in ieder geval de beste dekking.

Waarom je wel (of niet) carbon velgen zou willen

Carbon velgen zijn op de meeste vlakken (theoretisch) superieur aan aluminium velgen. Carbon is in principe sterker, waardoor in de praktijk een pakweg 75 gram lichtere velg alsnog langer mee gaat. Daarnaast hoef je een carbon wiel niet of nauwelijks te richten, omdat de velg enkel elastisch vervormt. Waar een aluminium velg indeukt of een slag oploopt zal een (sterkere) carbonvelg gewoon z’n vorm behouden. Een beetje bijstellen van de spaakspanning is hooguit nodig als een spaak zelf geraakt wordt, door bijvoorbeeld een tak. Daarnaast is er met carbon een zijdelings stijver (en dus scherper sturend) wiel te bouwen, zonder dat dit ten koste gaat (of hoeft te gaan) van de verticale stijfheid en daarmee comfort.

Maar….

… er zijn nog aardig wat variabelen die de uiteindelijke eigenschappen van een carbon velg bepalen: Ontwerp-keuzes als type en oriëntatie van de vezels, maar ook de kwaliteit van het ruwe materiaal en het productieproces zelf. Sommige wielen blijken in de praktijk dan ook verticaal erg stijf en dempen trillingen nauwelijks.

Er is ook zoiets als een zijdelings tè stijve velg die te veel feedback van het terrein terug naar je stuur geeft. Daarnaast is het faalgedrag van een carbon matrix gewoon anders dan aluminium. Aluminium vervormt plastisch en is met wat duw-, trek- en springwerk en een tang in het bos nog om te vormen tot iets waarmee je naar huis kan waggelen.

Een goede carbon velg kan misschien wel meer hebben, maar als de klap te groot is scheurt en delamineert de matrix. Dan ben je veel verder van huis. Veel Enduro World Series teams rijden niet voor niets weer op aluminium velgen. Bovenop dit alles komt nog dat zelfs de goedkoopste carbon velgen met mindere reputatie al snel 2-3x duurder zijn dan een aluminium topmodel. Bekend betrouwbare merken kunnen tot wel het zevenvoudige kosten.

Believe the hype

Ik heb de Enve M630 carbon wielset afgelopen winter in mijn hardtail gezet en er mee gereden op alles van het plaatselijke bosje, tot paden waar je liever 130 mm of meer veerweg zou willen hebben. De eerste ritten viel mij vooral de stuurprecisie op. De Enve wielen zijn merkbaar zijdelings stijver dan de diverse vergelijkbare aluminium wielsets waar ik normaal mee rij. Dit ondanks ‘slechts’ 28 relatief dunne, platte Sapim CX-Ray spaken. Ligt je lijnkeuze binnen een bandbreedte van centimeters dan heb je hier een duidelijk voordeel.

Natuurlijk kan je het omdraaien: iedere fout in lijnkeuze, waarbij je een steen of wortel schampt, voel je sneller terug in je stuur. Die keerzijde van de medaille vond ik eerlijk gezegd erg mee vallen bij wat ik er hier in de directe omgeving (lees: Benelux) mee reed. Vervolgens zou je wellicht verwachten dat de stijfheid van deze wielen in het verticale vlak óók hoog is. Dit is gelukkig niet het geval met de Enves. Dat de extra 5 mm aan interne breedte nog een klein beetje meer volume levert speelt ongetwijfeld mee, maar aan comfort absoluut geen gebrek.

Preciezer, lichter, merkbaar

In deze zin voldoen de M630 ook écht aan de hype: ze zijn preciezer, toch minstens even comfortabel als én een grofweg 150 gram lichter dan voor het segment vergelijkbare aluminium wielen. Hoewel ik de geteste Chris King naven zeker kan waarderen is het goed om te bedenken dat de keus voor DT Swiss 240 naven in een Enve wielset ook nog eens 150-200 gram extra gewichtswinst oplevert. Vervang een topmodel aluminium wielset met de Enve M630 carbon wielset en je fiets stuurt scherper en voelt levendiger. Het lijkt een kwestie van nuance maar het verschil vond ik verbazingwekkend merkbaar.

Burp

Over de testperiode van 6 maanden heb ik genoeg keren, op wortelafdalingen bijvoorbeeld, mijn achterband voelen doorslaan op de velgen. Ook mistte ik hier en daar wel eens sprongetje – helaas heb ik zelfs het achterwiel tegen een stoeprand of twee geprakt. De schade? Niks; zelfs geen krasje. De wielen hoefden na afloop van de testperiode ook niet gericht te worden. Daarnaast heb ik vele pogingen gedaan te kijken hoe ver ik de wielen kon pushen (om er achter te komen dat stuurprecisie je stuurfouten soms wat uitvergroot). Overdreven hard insturend en zélfs bij een 15 kilometer lange rit met een half lege voorband (want: latex opgedroogd) kreeg ik géén band op de M630 burpend. Het velgprofiel is niet alleen sterk, maar biedt kennelijk ruim voldoende zekerheid voor agressief rijgedrag.

Chris King naven

Omdat Enve de M630 carbon wielset compleet werden getest is het niet helemaal eerlijk alles positiefs aan enkel de carbon velgen toe te schrijven. De kwaliteit van de gehele wielset is simpelweg erg hoog, met gelijke en hoge spaakspanning. Zelfs bij de eerste rit was er geen kraakje of piepje te horen.

Natuurlijk zijn de naven ook niet bepaald slecht, met afstelbare hoekcontactlagers die een leven lang mee gaan bij jaarlijks onderhoud. Het bekende, luide vrijloopmechanisme van Chris Kings werkt feilloos en grijpt snel aan. Dit is een uitkomst bij spontaan aanzetten op krappe singletracks of technische passages. Maar eerlijk gezegd is DT Swiss 240 met een 54t ratchet-upgrade dat ook en die kost toch echt wat minder. Verder heb ik slechts één keer de voornaaf bij moeten stellen. De wielen liepen bij inleveren nog steeds als een zonnetje. Ook de spaken hebben de testperiode goed doorstaan – ondanks een verdwaalde tak hier en daar was er nergens schade.

Zelf tubeless maken

Is er dan werkelijk niets om commentaar over te hebben? Jawel, op twee punten. Het eerste valt wellicht onder persoonlijke voorkeur. Enve levert alles mee om de wielen tubeless te maken en dat werkt goed. De tubeless tape is makkelijk te monteren en de ventielen functioneren prima – ze zijn gelukkig lang genoeg voor deze relatief hoge velgen. Er zit zelfs een handig tooltje bij om de ventielkern mee te demonteren. Voor dit geld – en vooral het risico dat je het als gebruiker verprutst – had ik echter liever gezien dat de velgen reeds door Enve in de fabriek dichtgetaped waren. Als ze zo goed wielen bouwen kunnen ze vast ook nauwkeurig tape plakken, toch?

Niet gemakkelijk ploppen

Wat bij de Enve M630 carbon wielset echter opvallend veel moeite kostte was de eerste keer sealen van de achterband. Ik heb bij alle wielen die in ooit mijn schuur hebben gestaan werkelijk nooit zeepsop, een compressor of de hulp van een binnenband nodig gehad. Sterker nog: bij veel combinaties heb ik een gloednieuwe band gewoon gevuld met latex, gemonteerd en gevuld met een handpomp. Ook het M630 voorwiel had ik in tien tellen de Maxxis Forekaster TR voorband gemonteerd, op druk én luchtdicht. Bij het achterwiel was dit echter een gevecht, tot ik uiteindelijk uit wanhoop maar een CO₂ patroon heb opgeofferd. Zowel een lichte, dunne en slappe Maxxis Ikon TR als een stijve en dikke Maxxis Minon DHRII TR-EXO gaven ditzelfde ‘probleem’. Wellicht ben ik enorm verwend maar ik had het allemaal wat makkelijker voorgesteld.

Conclusies

De Enve M630 carbon wielset scoort op alle vlakken – op het banden sealen na – een 10 uit 10. En dan nog: mijn verwachting dáár is misschien wat onrealistisch. Zet de M630 in je fiets en vergeleken met een high-end aluminium wielset – met soortgelijke ambities – voel je op meerdere vlakken een positief verschil. Je stuurt scherper, je fiets voelt door de lichtere velgen levendiger en het comfort is minstens even hoog, zo niet hoger. Degelijk/duurzaam zijn de M630 ook: ik heb er geen omkijken naar gehad. Naven éénmalig bijstellen is bij nieuwe Chris Kings normaal en het kost je letterlijk één minuut. Verder heb ik hooguit de latex in mijn banden vervangen toen alles na een half jaar opgedroogd was!

De hamvraag zal voor velen zijn: is de Enve M630 carbon wielset hiermee de adviesprijs van €2.990,- waard? Dat ligt er natuurlijk aan. Wat is je budget? Perfectie heeft nu eenmaal z’n prijs en… voor velen is de plezier met bijna-perfectie – of een ‘gewoon goed genoeg’ product er ab-so-luut niet minder om. Zijn de M630 beter dan goedkopere alternatieven? Ongetwijfeld. Zijn ze die flinke meerprijs dan waard? Dat kan ik niet zeggen of niet voor je bepalen. Wat je wel koopt voor €2.990,- is een absolute topwielset met een carbon velg geproduceerd met de laatste stand van (high-end) techniek, waar je jaren lang plezier van – en óók belangrijk: geen omkijken naar – hebt.