Test | Silca Ultimate Shock Pump: pompen met precisie en pretentie

Tekst & foto’s: Jeroen van den Brand

Voorvork instellen: waarom liever psi dan millimeters

Als je met vering rijdt ben je natuurlijk bekend met de termen sag, voorspanning en negatieve veerweg. Drie termen die allemaal hetzelfde zeggen, namelijk dat je vering iets inzakt zodra je op je fiets gaat zitten. Een juiste instelling zorgt ervoor dat je vering goed aanspreekt, de veerweg optimaal benut wordt en je banden grip houden, ook bij diepe kuilen.

De O-ring rond de schacht van je achterdemper of de binnenpoot van je voorvork laat je precies zien hoeveel sag je hebt tijdens het instellen. Voor achtervering is dit de juiste methode, maar bij voorvorken werkt het minder goed. Dat zit zo: de mate van inzakken van je voorvork is behoorlijk gevoelig voor hoe je tijdens het instellen op de fiets zit. Schuif wat te veel naar voren of juist te ver naar achteren en je loopt snel uit de pas met wat de ideale instelling zou moeten zijn. Het is precies om die reden dat Rockshox z’n handige maatstreepjes bij z’n voorvorken sinds een paar jaar weer achterwege laat. Je komt sneller tot een goede basisinstelling door simpelweg de door de fabrikant voorgeschreven druk aan te houden. Vaak vind je die in een tabelletje op de voorvork. En na eventuele verder finetuning zul je ook in het bereik van sag zitten dat de fabrikant als ideaal ziet.

Silca Ultimate Shock Pump

Silca, het Amerikaanse merk dat z’n hand niet omdraait voor kwaliteit en chique uitstraling, zet z’n reputatie voort met de Ultimate Shock Pump. Althans, dat is het streven. Met een prijs van 149 euro kun je nauwelijks van een koopje spreken natuurlijk. Daar staat dan wel wat tegenover, zoals dus een chic ontwerp, een hoge bouwkwaliteit én precisie. En vooral om die precisie is het Silca te doen. Maar is het dat allemaal waard? Tijd om dat eens uit te zoeken.

Eerst maar eens de bouwkwaliteit. Eerlijk is eerlijk: de Ultimate Shock Pump voelt écht solide aan en de afwerking is ronduit subliem. De rood geanodiseerde onderdelen liggen prima in de hand en de gehele pomp voelt degelijk. Mede ingegeven door z’n afmetingen en gewicht van 258 gram. Niet dat gewicht alles zegt, maar bij een hogedrukpomp zie ik dat zeker niet als een nadeel. Silca claimt zelf dat er geen plastic is gebruikt. Goed, dat de met roestvaststaal omvlochten hogedrukslang aan de pompbehuizing vast wordt geklikt middels een zwart kunststof clipje is dus muggenziften?

Verder zegt Silca dat de pomp geheel is te reviseren, wat natuurlijk een goede zet is. Dan nog de manometer; die is geheel draaibaar “voor optimale zichtbaarheid onder elke hoek”, aldus Silca op z’n website. En nee, daar is niets aan gelogen, al zie ik het eerder als een leuke bijkomstigheid dan een oplossing voor een reëel probleem.

Analoge drukmeting met ‘digitale precisie’

De drukmeter op de Ultimate Shock Pump is volledig analoog, maar heeft volgens Silca haast digitale precisie. Een blik op de schaalverdeling laat stappen van 5 psi en 0,5 bar zien. Maar omdat je de wijzer ook prima tussen de streepjes in kunt aflezen, komt de instelnauwkeurigheid dus praktisch neer op zo’n 2.5 psi of 0,25 bar. Dat is redelijk precies, maar niet zo precies als digitale demperpompen. Die geven vaak waarde tot op 1 psi weer, waardoor aflezen objectief eenvoudiger is, al zegt dat nog steeds niets over de werkelijke meetnauwkeurigheid.

Over psi én bar: zie hierin ook meteen het antwoord op waarom vrijwel alle veringfabrikanten in pounds per square inch, psi dus, werken: de grotere getallen en kleinere stapjes maken fijner afstellen eenvoudiger dan bij weergave in bar.

Via z’n Trailhead app schrijft Rockshox me voor de nieuwe Sid SL Ultimate in mijn hardtail 101 psi voor. En dat zal in de praktijk dus eerder op 100 psi uitkomen. Dus wanneer ik niet exact het streepje van de 100 psi zou pompen, maar iets er aan voorbij kan het alles zijn tussen 100 en 102,5 psi, wat dus neerkomt op een instelnauwkeurigheid van 2,5 procent. En tussen de werkelijk en gemeten waarde zit volgens Silca maximaal 2 procent verschil. Bij elkaar opgeteld kom ik dan dus op een nauwkeurigheid van 4,5 procent en dus 4.5 psi.

Is nauwkeurige drukmeting wel relevant?

Maar hoe relevant is dit alles? Die 101 psi die Rockshox voorschrijft geeft het idee dat het kritisch komt. Maar werp een blik op de tabel achterop een Rockshox-voorvork en je ziet dat ze een minimale en maximale aanbeveling met 14 psi verschil geven in stappen van 9 kilo rijdersgewicht. Zonder nu een verregaande wiskundige benadering er op los te laten wat dat, samen met de meetresolutie van jouw personenweegschaal én de variatie in het gewicht van je (telkens andere) kledingset, als variatie geeft, durft ik de uitspraak wel aan dat een tolerantie van 4.5 psi ruimschoots toereikend is om een goed vertrekpunt voor de instellingen te verkrijgen. Want uiteindelijk is ook niet meer of minder dan dat: een vertrekpunt. Daarna zul je in sommige gevallen alsnog de druk verhogen of verlagen.

Eenmaal de juiste druk gevonden, komt het er dus vooral op neer dezelfde druk in te kunnen stellen bij je reguliere onderhoud. En daarin is die 2 procent meetnauwkeurigheid die Silca opgeeft en de 2,5 procent afleesnauwkeurigheid opgeteld ruimschoots voldoende. Dit alles roept dus vooral de vraag of de zo geclaimde absolute nauwkeurigheid wel zo relevant is. Ik bedoel: zelfs als mijn goedkope demperpomp een afwijking heeft, maar wél consistent is in die afwijking, dan boeit de absolute druk die ik aflees niet echt. Ik kan alleen minder nauw gezet de strikte aanbevelingen uit Rockshox’ Trailhead-app opvolgen. Maar dat op zichzelf zou voor mij niet per se reden zijn om de nauwkeurigere Silca Ultimate Shock Pump te overwegen.

Tweedelige ventielkop

Los van de vraag of de absolute luchtdruk exact klopt: als er bij het loshalen van de slang lucht uit je vering ontsnapt, heb je weinig aan je pomp, hoe nauwkeurig-ie ook is. En op dat punt lijkt de Silca Ultimate Shock Pump met z’n tweedelige ventielkop extra punten te scoren. Het buitenste, roestvast stalen deel schroef je op het ventiel van je luchtveer, waarbij een O-ring alles netjes luchtdicht afsluit. Pas daarna draai je het rood geanodiseerde aluminium binnendeel aan, waarmee je de ventielkern daadwerkelijk opent. Na het oppompen draai je eerst dat binnendeel weer terug. Daarmee sluit de ventielkern en blijft de ingestelde druk volledig in je voorvork of demper zitten. Het sissende geluid bij het loshalen van de ventielkop is dan ook 100 procent gegarandeerd alleen de lucht die nog in de slang zat, niet uit de vering zelf.

Dikke, vette maar…

Maar – en dit is een hele dikke, vette maar – geen enkele demperpomp van respectabele komaf laat wanneer je de ventielkop losschroeft lucht ontspannen uit je veerelement. Ook als deze pomp geen tweedelige ventielkop heeft. Hoe hardnekkig dit idee ook onder fietsers leeft: demperpompen lekken géén lucht uit je vering als je ze losdraait. De constructie van het op veerelementen gebruikte Schrader-ventiel en de gangbare ventielkop die hierbij hoort, ondervangen dit door hun specifieke ontwerp. Het pinnetje van het ventiel wordt namelijk al lang losgelaten en het ventiel dus gesloten, vóórdat de afdichting tussen ventiel en ventielkop wordt verbroken. Vertrouw je dat echt niet? Dan vind je in de Ultimate Shock Pump de ultieme zekerheid.

Conclusie

De Silca Ultimate Shock Pump zet ontegenzeggelijk een hoge standaard qua bouwkwaliteit, afwerking en gebruiksgevoel. Alles aan deze pomp ademt degelijkheid: van de nauwkeurige analoge manometer tot de slim ontworpen ventielkop die geen zuchtje drukverlies toelaat. Maar eerlijk is eerlijk: dat laatste is vooral een mentale geruststelling.

Op papier is de instelnauwkeurigheid redelijk indrukwekkend, maar nog altijd grover dan bij digitale demperpompen. Niettemin is het voldoende om de zeer specifieke aanbevelingen van bij voorbeeld Rockshox’ Trailhead app behoorlijk goed op te volgen. Toch rij je zelden of nooit stuk op een paar psi verschil. Bovendien blijft er altijd ruimte voor persoonlijke voorkeur; zulke nauwkeurige fabrieksadviezen zijn immers niet meer dan dat: adviezen en dus geen heilige graal.

En daarmee komt de kernvraag: hoe relevant is die precisie voor de doorsnee gebruiker? Rationeel gezien is het antwoord: nauwelijks. Heb je een goedkopere demperpomp die misschien in absolute zin niet super nauwkeurig maar wél consistent is, dan is daar prima mee te werken.

De nauwkeurigheid van de Silca Ultimate Shock Pump kan je wél pompslagen besparen voordat je met de juiste instellingen op pad bent. Maar of dat voldoende rationele overweging is om 149 euro uit te geven? Voor dat bedrag koop je ook vier reguliere demperpompen die prima volstaan. Al is daarbij de terechte vraag wat je in hemelsnaam met vier demperpompen moet. Maar ben je nu eenmaal fan van mooie gereedschappen – wat een hobby op zichzelf kan zijn –, dan ken ik geen andere demperpomp die qua verfijnde, solide bediening, uitstraling en afwerking aan de Silca Ultimate Shock Pump kan tippen.