Geen nieuwe bike, wel een nieuwe geometrie
Mijn Giant Anthem 29 gaat regelmatig mee naar het buitenland. Een veelzijdige bike met een fantastisch onderstel. Maar hoé goed dat Maestro-veersysteem van Giant ook is, de Anthem is en blijft in essentie toch een hardcore xc-bike. En dan nog een xc-bike op leeftijd; de mijne stamt immers al uit 2018. Met name in wat steiler en ruiger terrein heb ik vanwege de korte balhoofdbuis en de relatief steile balhoofdbuishoek zo nu en dan het onaangename gevoel over de kop te gaan. Tijd voor maatregelen. En dan geen maatregelen in de vorm van een nieuwe bike. Wel makkelijk, maar ook kostbaar. Eerst maar kijken of de bestaande fiets aangepast kan worden. En dan bedoel ik niet een set dikkere banden of een hoger en breder stuur. Nee, ik bedoel het aanpassen van de geometrie van de fiets zelf. Die moet luier en langer.
Montage is iets lastiger
Met een set speciale balhoofdlagerschalen – in het Engels angle set genoemd – is dat vrij snel voor elkaar te krijgen. Die van mij is van het Britse Works Components. Op hun website geef je aan hoeveel graden je je balhoofdbuis vlakker wilt hebben en op welk merk en model bike je hun balhoofdlager wilt monteren. Een week later vallen de lagers op de deurmat. De speciale cups van de Works Components angle set laten zich iets lastiger monteren dan die van conventionele lagers. Niet alleen moet je deze cups, in tegenstelling tot gewone lagerschalen, heel precies uitlijnen, ook is vanwege z’n asymmetrische vorm het inpersen van de onderste schaal wat lastiger. Het uitlijnen heb ik gedaan door een dunne, maar stevige draad met een lus aan de zadelpen te bevestigen en deze draad precies door de twee inkepingen te laten lopen die in de lagerschalen gefreesd zijn.
Beter dalen…
Works Components biedt z’n angle-sets in één, anderhalf en twee graden aan. Ik heb die laatste geprobeerd. In de praktijk maakt deze angle-set de stuurhoek van mijn Anthem net iets meer dan anderhalve graad vlakker, van 68,8 graden naar 67,2 graden. Ook wordt de wielbasis iets langer, ruim anderhalve centimeter. Dankzij die combinatie – luiere balhoofdbuishoek én langere wielsbasis – muteert de Anthem onmiskenbaar in een veel betere daler, terwijl ik in secties met veel kort draaien en keren eigenlijk geen nadeel ondervind. Ook als het gaat om klimcapaciteit heeft de Anthem niets ingeleverd. Sterker, hij klimt zelfs beter!
… en óók beter klimmen
Dat is het mooie van deze truc: omdat de voorvork wat minder steil komt te staan, zakt de hele voorkant een beetje omlaag. Dat klinkt misschien wat contra-intuïtief, maar het is wel logisch. Als je zelf wijdbeens gaat staan ben je immers ook minder lang dan als je met de enkels tegen elkaar staat. En als de voorkant van de bike iets zakt, dan komt de zitbuis wat meer rechtop te staan. In mijn geval van 73,3 graden naar 73,7 graden. Dat is niet veel, maar alle kleine beetjes helpen, want de vorige generatie Anthem staat niet bepaald bekend om z’n steile zitbuishoek. Integendeel. En dankzij die iets steilere zitbuishoek en een naar voren geschoven zadel heb ik in lastige klimmetjes meer druk op het voorwiel en kan ik m’n kracht beter op de pedalen kwijt.
Lagere trapas
De plaatsing van de angle-set heeft, naast een flauwere balhoofdbuis en een steilere zitbuis, nog een derde gevolg: ook de trapas komt iets omlaag, van 43,8 millimeter naar 46,8 millimeter (ten opzichte van de wielassen). Niet schokkend veel, maar het draagt wel bij aan de door mij ervaren toegenomen stabiliteit tijdens afdalen en in snelle kuipbochten. Echter, het brengt tevens de pedalen iets dichter bij de grond. Nu rijd ik sowieso altijd al met cranks van 170 millimeter, dus ik heb nauwelijks tot geen problemen ervaren met de lagere trapaspositie, maar het is wel iets waar je rekening mee moet houden.
Reach blijft min of meer gelijk
Verandert er naast balhoofdbuishoek, zitbuishoek en trapashoogte nog meer aan de geometrie als je een angle-set plaatst? Ja. Doordat de hele voorkant iets zakt, wordt ook de reach iets langer. Dat is de horizontale afstand van het middelpunt van de bovenkant van de balhoofdbuis tot een denkbeeldig punt recht boven de trapas. Echter, omdat het bovenste lager van de Works angle-set ten opzichte van het middelpunt van de balhoofdbuis iets naar achteren is komen te staan, is de reach in de praktijk vrijwel hetzelfde gebleven.
Conclusie
Aanrader, zo’n angle-set? Wat mij betreft wel. Zoals gezegd heeft Works Components heeft ze in één, anderhalf en twee graden, dus als je geen grote stappen wilt zetten, zoals ik wel deed met een twee graden aanpassing, dan kan je ook rustig aan met een kleine hoekverandering beginnen. De investering is goed te behappen; ik was 84,95 euro kwijt. Nou ja, plus de kosten voor een nieuw stuur. Dat zit zo: omdat de hele voorkant van de Anthem iets lager is komen te staan, blijkt de zitpositie van de Anthem – die op zich al erg diep is – uiteindelijk tè diep naar mijn smaak. Ik heb daarom het originele vlakke xc-stuur vervangen door een stuur met 2 centimeter verhoging. Maar zelfs met die aanschaf erbij zijn de kosten relatief gering. En voor het uiteindelijk uitgegeven bedrag kan je bij lange na geen nieuwe mountainbike kopen…
Nawoord: wie wil uitpluizen wat er exact gebeurt als je de balhoofdhoek van een fiets verandert; collega Jeroen heeft het allemaal voor je uitgetekend. Je vindt zijn tekeningen inclusief alle maten voor en na het toepassen van de angle-set hieronder.
Meer informatie: workscomponents.co.uk
Tekst en foto’s: Arjan Kruik
