Special | Alpen-tuning van je crosscountry-mountainbike

In twaalf stappen

Met je lichtgewicht xc-racer de bergen in, spannende paadjes rijden? Grote kans dat je van een koude kermis thuis komt! Maar om nou gelijk voor die ene vakantie per jaar een nieuwe, Alpenbestendige bike te kopen… No worries; met een paar relatief eenvoudige maatregelen maak je snel je eigen bike klaar voor de bergen!

Tekst & foto's: Arjan Kruik

Een mountainbike heet in de Lage Landen niet voor niets een all-terrain-bike. Want bergen, die hebben we hier niet. Niks aan te doen, maar dat betekent wel dat de fietsen waarmee we hier rond rijden, in veel gevallen niet geschikt zijn voor het betere bergwerk. Gladde en kwetsbare banden, onderbemeten remschijven, nerveuze geometrie. Zeg maar bikes zoals mijn Cube AMS SL uit 2018. Een felle, wendbare xc-fullie waarmee het schandalig lekker fietsen is op moderne mtb-parkoersen, maar die in alpine terrein al snel aan zijn grenzen komt. De onderdelen en geometrie die ’m hier thuis tot een fijne bike maken, werken in de bergen juist tegen.

In twaalf stappen heb ik mijn dubbelgeveerde bossencrosser daarom geschikter gemaakt voor gebruik in de Alpen. Omhoog over asfaltwegen en gravelpaden, omlaag over ruige en stenige single-tracks. Mijn vakantie-bike moet daarom zowel goed kunnen klimmen als goed kunnen dalen en daarbij niet stuk gaan.

Cube AMS Alpentransformatie geanimeerd

Ieder zijn eigen prioriteit

Bij deze ombouw is niet echt sprake van een vastomlijnd budget; ik laat zien wat allemaal mogelijk is. Wie zelf aan de slag gaat, heeft natuurlijk te maken met financiële beperkingen, al is het alleen maar omdat er op een gegeven moment een punt komt waarop het kopen van een nieuwe bike gunstiger is.

Maar wie zijn bike wil aanpassen voor gebruik in de bergen, hoeft natuurlijk niet alle aanpassingen die hier gepresenteerd worden uit te voeren. De volgorde van de twaalf stappen weerspiegelt mijn persoonlijke prioriteiten. De eerste aanpassing is dus in mijn ogen het meest belangrijk, de twaalfde het minst. Maar iedereen is natuurlijk vrij zijn eigen prioriteiten te stellen bij het tunen van z’n bike. Overigens, de prijzen die bij de verschillende producten vermeld worden, zijn adviesprijzen. Wie een beetje slim googlet en de aanbiedingen in de gaten houdt, kan voor veel minder slagen.

1. Dikkere banden

Andere rubbers, dat is altijd de meest effectieve maatregel die je kunt nemen als je je bike wilt ‘opruigen’. De lichtgewicht Rocket Ron en Racing Ralph die standaard om de wielen van de AMS liggen rollen weliswaar erg vlot, maar vanwege de kleine nopjes en de harde rubbersamenstelling is de grip erg beperkt. Daarnaast rijden ze, als gevolg van het relatief geringe luchtvolume en het lichte karkas, veel sneller lek.

Schwalbe Hans Dampf

Schwalbe Rock Razor

Een ander duo van Schwalbe neemt het daarom over. Omdat ik de Alpentochten die ik maak veel lange asfaltbeklimmingen zitten, wil ik een achterband een zo laag mogelijke rolweerstand. Vandaar mijn keuze voor de op het loopvlak zeer fijn genopte Rock Razor in de relatief snelle Speedgrip-rubbermix. Die rolt superlicht, terwijl de grote zijnoppen voor verrassend veel bochtengrip zorgen. Omdat ik aan de voorkant rolweerstand minder belangrijker vind dan grip, monteer ik daar een Hans Dampf. Niet alleen heeft die lekker grote noppen, ook de zachtere Addix Soft-rubbersamenstelling biedt veel meer grip. Bovendien: dankzij het grotere volume (2.35”) en het verstevigde karkas is lek rijden, zeker als je tubeless rijdt, er bij deze banden niet zo snel meer bij.

  • Prijs van deze aanpassing: € 119,90 (Schwalbe Rock Razor Evo en Schwalbe Hans Dampf Evo)

Terug naar het overzicht

2. Grotere remschijven

Standaard is mijn AMS voorzien van lichtgewicht XTR Race-remmen met 180 mm en 160 mm remschijven. Niks mis mee in het lokale bos, maar in de bergen zijn deze schijven absoluut te klein, zéker op mijn vakantiebestemming: op een van mijn favoriete routes ga je in één keer 1.800 hoogtemeters naar beneden. Knappe 160 mm schijf die dan niet heet loopt!

Grotere Magura remschijf

Onder het motto “beter mee verlegen dan om verlegen” heb ik daarom achter een 180 mm schijf gemonteerd en aan de voorkant eentje van 203 mm. De remkracht is daarmee enorm toegenomen, maar ondanks de grotere schijf loopt de achterste rem helaas toch nog heet. Ik ga daarom voor een volgende keer Shimano-remblokjes met koelribben monteren.

  • Prijs van deze aanpassing: € 29,50 (Magura Storm 203 mm remschijf)

Terug naar het overzicht

3. Verstelbare zadelpen

Vooral als het terrein afwisselend omhoog en omlaag gaat, is een verstelbare zadelpen een uitkomst. Wat heet; als je er eenmaal eentje gemonteerd hebt, haal je ’m er waarschijnlijk nooit meer af. En hoe groter het verstelbereik, hoe beter, wat mij betreft.

KS LEV Ci-zadelpen

Omdat de nieuwe carbon LEV Ci maar net iets meer dan 400 gram weegt, is ook het gewicht geen argument meer om zonder dropper rond te rijden.

Omdat de zitpositie wat minder diep wordt (zie ook punten 4 en 5), heb ik gelijk maar een wat minder smal zadel gemonteerd. Een 14 cm brede 611 Ergowave van SQlab. Waarom deze? Ik heb de 611 op al mijn bikes en zou niet anders meer willen, daarom.

  • Prijs van deze aanpassingen: € 539,95 (KS LEV Ci-zadelpen met 150 mm verstelbereik) en € 189,95 (SQlab Ergowave Carbon)

Terug naar het overzicht

4. Langere voorvork

Wie meer veerweg dan de standaard 10 cm uit een Fox Float 32 SC-voorvork wil halen heeft pech: dat kan niet. Zou je trouwens ook niet willen, want de 32 SC is behalve erg licht ook relatief slap. En slap, dat is op ruige trails bepaald geen voordeel! Vandaar dat ik de nieuwe Float 34 SC met 12 cm veerweg in de balhoofdbuis heb gestoken. Die levert niet alleen twee centimeter (of 20%) meer veerweg op, maar ook een wat langere wielbasis en een iets vlakkere bakhoofdbuishoek (zie ook punt 6), waardoor de afdaalkwaliteiten verbeteren.

Fox Float 34 SC

Als het om stijfheid gaat is de 34 SC overigens bij lange na geen RockShox Pike, maar de stijfheid is voor het inzetbereik voldoende, terwijl het gewicht met iets meer dan 1.600 gram nog steeds lekker laag is. En voor mij minstens zo belangrijk: de 34 SC kan net als de 32 SC die hij vervangt, vanaf het stuur geblokkeerd worden. Dat maakt deze vork, in combinatie met de eveneens vanaf het stuur blokkeerbare achterdemper, ideaal voor lange asfaltbeklimmingen. En natuurlijk heb ik voor de betere enduro-looks ook een kek spatbordje gemonteerd!

Heb je een andere voorvork dan de Fox Float 32 SC die in mijn AMS zit, dan is het zeker de moeite te kijken of je de veerweg kunt verlegen. Bij een aantal Fox en RockShox voorvorken is dat namelijk wél mogelijk.

Terug naar het overzicht

5. Hogere en kortere cockpit

Bij een xc-racer als de AMS is de zit diep en aanvallend. Fijn in het bos, minder prettig op een bergpad dat steil omlaag gaat. Ik zit dan liever wat meer rechtop en wat verder achter de vooras, om te voorkomen dat de bike voorover duikelt. Een hoger stuur en een kortere stuurpen helpen hierbij.

Newmen cockpit

De breedte van het carbon Newmen-stuur is met 76 cm voor mij precies goed. De bijpassende Newmen-stuurnok is met zes centimeter drie centimeter korter dan de originele nok van Cube. Om het geheel qua comfort een beetje te tunen – de originele, dunne siliconenhandvatten zijn wel erg spartaans – heb ik een setje nieuwe 711’s van SQlab gemonteerd. Heerlijke handvatten voor de lange afstand.

  • Prijs van deze aanpassing: € 189,95 (Newmen Advanced SL-stuur), € 99,95 (Newmen Evolution SL-stuurnok) en € 29,95 (SQlab 711-handvatten)

Terug naar het overzicht

6. Lager en luier

Vanwege de montage van de langere voorvork is de trapas wat omhoog gekomen. Terwijl je dat in snelle en ruige afdalingen omwille van de stabiliteit juist niet wilt. Een set excentrische messing glijlagers van Offsetbushings brengt de oplossing.

Offsetbushing geometrie verandering

Niet alleen zakt met dit excentrische glijlager de trapas een paar millimeter naar beneden, ook wordt de balhoofdbuishoek ongeveer graad vlakker. Dat lijkt allemaal net niks, maar geloof me, in het terrein is dat echt merkbaar in de vorm van meer controle en stabiliteit. En dat voor relatief geringe kosten én geringe moeite, want monteren is appeltje-eitje.

  • Prijs van deze aanpassing: € 32,95 (messing glijlagers van Offsetbushings)

Terug naar het overzicht

7. Bredere velgen

Het is simpel: brede banden (zie punt 1) zitten het lekkerst om een wat bredere velg, zeker als je ze met een wat lagere luchtdruk wilt rijden.

Newmen A30 wielset

En breed, dat zijn de originele Newmen-velgen op de AMS niet bepaald. Met een binnenbreedte van 30 mm zijn de Evolution SL A.30-wielen, ook van Newmen, dat duidelijk wel. Ik kan de banden nu met minder druk rijden, zonder dat ze wegknikken in snelle kombochten. En ondanks hun lage gewicht (nog geen 1.800 gram voor de set) zijn deze brede Newmens ongevoelig gebleken voor heftig off-road-misbruik.

  • Prijs van deze aanpassing: € 698,95 (Newmen Evolution SL A.30-wielen)

Terug naar het overzicht

8. Framebescherming

Cube heeft mijn AMS nogal karig tegen steenslag en klappen van de ketting beschermd: transparante folie, meer niet. Ik heb daarom op de onderbuis framebeschermers van All Mountain Style (AMS) geplakt. Niet duur, makkelijk aan te brengen en effectief. De liggende achtervork is beschermd in MacGyver-stijl: met een stuk van een oude buitenband en een zooitje kabelbinders. Kost niks en is uitermate effectief – ook in het dempen van ketting-geluid!

Allmountain Style besceherming

Buitenband bescherming

Terug naar het overzicht

9. Flat pedals

Okay, de meeste mountainbikers in Nederland en België klikken liever hun schoenen aan hun pedalen vast. Maar in ruig terrein hebben platformpedalen bij mij absoluut een streepje voor, al is het alleen maar omdat je sneller een voetje aan de grond hebt.

Cube Slasher-pedalen

Voor deze ombouwoperatie ben ik bij Cube te rade gegaan, aangezien die ook een mooie serie pedalen brengen onder eigen naam. De Slasher, hun topmodel, heeft alles dat ik zoek in een platformpedaal: niet te dik, niet te zwaar en dat met een groot oppervlak een bovengemiddelde hoeveelheid grip verzorgt. Oftewel: prima pedalen.

  • Prijs van deze aanpassing: € 99,95 (set Cube Slasher-pedalen)

Terug naar het overzicht

10. Lichter klimverzet

Mooi clean, zo’n moderne en hippe 1x12-aandrijflijn. Maar om nou de fraaie en functionele XTR 2x11-transmissie van mijn AMS te slopen… Nee hoor, ouderwets of niet, die blijft gewoon lekker zitten! Wel heb ik de standaard 11-40 XTR-cassette vervangen door een XT-cassette met een 42er als grootste krans. Scheelt maar twee tandjes, maar het is op steile stukken een paar keer mijn redding gebleken. Wie nog lichter wil kan ook de 36/26 voorbladcombi vervangen door een 34/24-tands setje.

11-42t cassette

  • Prijs van deze aanpassing: € 149,95 (11-42 Shimano XT-cassette)

Terug naar het overzicht

11. Schuimvulling

Als ik érgens een hekel aan heb, dan is dat wel aan lekrijden. Of meer specifiek: aan de snake-bites die optreden als je in een snelle afdaling een hoekige kei raakt, zelfs als je zoals ik tubeless rijdt. Natuurlijk, je kunt je band keihard oppompen, maar dat gaat ten koste van grip, controle en comfort. Een zogenaamde tire-inserts in de achterband is een goed alternatief. Zoals de Air-Liner van Vittoria.

Vittoria Air Liner

In tegenstelling tot sommige andere systemen gaat monteren echt razendsnel. En een stootlek is er absoluut niet meer bij, zelfs niet bij een lage bandenspanning. Veel extra grammen kost al deze lekbestendigheid niet: de Air-Liner weegt niet veel meer dan een binnenband! Nadeel: de hoge prijs.

  • Prijs van deze aanpassing: € 69,95 (Vittoria Air-Liner)

Terug naar het overzicht

12. Water aan boord

Het kan ’s zomers in de Alpen heet zijn. En vers water is niet overal te krijgen. Ik neem dus altijd zoveel mogelijk water mee naar boven. Laat de AMS nu plek bieden aan twee bidonhouders! Eentje op de schuine buis, waar een grote fles in past, en eentje tegen de zitbuis aan, voor een kleine bidon. Wegens plaatsgebrek heb ik bidonhouders gebruikt waar je de bidons via de zijkant inschuift. Werkt prima.

  • Prijs van deze aanpassing: € 29,90 (set Cube-bidonhouders)

Terug naar het overzicht

En wat na de vakantie?

Hoe verrassend dat ook klinkt, de getunede AMS beviel me op de Nederlandse mtb-parkoersen ook prima. Toch heb ik de fiets uiteindelijk toch grotendeels weer teruggebracht in z’n oorspronkelijke staat. Als eerste de wielen en banden. De brede velgen met dikke rubbers zijn voor de Lage Landen echt te zwaar en te traag. Ook het hoge stuur wijkt voor het originele vlakke exemplaar. De kortere stuurnok blijft overigens wel, zodat m’n zit uiteindelijk toch iets minder gestrekt is dan op de originele AMS.

Ook de excentrische messing glijlagers van Offsetbushings gaan eruit; in combinatie met de langere vork ervaar ik de zitbuishoek voor gebruik in Nederland uiteindelijk toch als te vlak. De oorspronkelijke demper-bushings maken de zitbuishoek ongeveer een graad steiler. De langere vork is wél een blijver, niet alleen vanwege de twee extra centimeters veerweg, maar ook vanwege de hogere stijfheid van de 34 mm vorkpoten. Ook de dropper-post is gebleven. Niet dat ik die in Nederland veel gebruik. Eigenlijk alleen maar op de Heuvelrug of in Zuid-Limburg. Maar weghalen is vanwege de interne kabeldoorvoer best een gedoe en de gewichtsbesparing die vervanging door een vaste pen oplevert, is vanwege het lage gewicht van de carbon-dropper relatief beperkt.

Overigens: ik had me alle moeite van het ombouwen ook kunnen besparen. Cube heeft in z’n collectie namelijk ook de AMS TM, die bijna net zo is geëquipeerd als de door mij omgebouwde AMS SL...

Geplaatst in Specials en getagd met , , , , .
Subscribe
Notify of
guest
0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments