Hope 10-48t cassette: Vergroot je spanwijdte!

Of vinden ze het stiekem gewoon leuk? Natuurlijk, enduro gáát niet over klimmen, maar toch: zó verschrikkelijk is een goede 2x toch niet? Ik ben er in ieder geval nog steeds content mee. Ik heb een versnellingsbereik van 515% in kleine stapjes, geen 1x die dat kan. Ik pak zelfs tijd in specials met korte steile klimmetjes! Daarbij zijn de kettinggeleiding en de ergonomie van mijn dropperhendel voor mij als weekend warrior acceptabel. Geen reden om over te stappen dus. Dit 1x/2x rekenverhaal ging in eerste instantie dan ook volledig langs me heen: ik hoefde niks anders, dus rekenen was niet nodig.

Test case

Toch heb ik dat verhaal ondertussen eens goed gelezen, want juist ik als verstokte 2x rijder bleek een mooie test-dummy voor een wide range 1×11 setup. Hoe wide? Spreid je armen: zó wide. Hope stuurde een 10-48t cassette plus freewheel en een 1x-specifieke 30 tands “Retainer Ring”. Dit artikel is daarom niet alleen een review van de Hope producten, maar ook een ervaringsverhaal over hoe het mij bevalt om met een 1x te rijden.

“Exclusief voor leden”: 10-48t cassette met eigen freewheelbody

Hope dook in de groeiende 1x markt met drie cassettes: 10-40t, 10-44t en 10-48t. De vertanding van onze 10-48t is: 10, 12, 14, 16, 18, 21, 24, 28, 33, 40, 48. De kleinste zeven kransjes zijn uit één stuk staal gefreesd, de grootste vier uit één stuk aluminium. Daar zitten flink wat machine-uren in! Tja, je bent CNC-koning of niet hé… De twee delen zijn overigens los uitwisselbaar.

Hope maakt deze cassette voor een selecte clientèle: de biker mét een Hope achternaaf. De cassette past namelijk alleen op een speciaal Hope freewheel… dat dus alleen past op een Hope Pro 4 of Pro 2 Evo naaf. Hope’s freewheel is dus geen XD-driver! Het is eigenlijk een ingekort Shimano-type freewheel.

Schakelen: Bijna zoals je gewend bent

Als je de cassette combineert met een SRAM 1x aandrijving, dan kost het schakelen niet meer kracht dan wanneer je een standaard 10-42t cassette gebruikt. De schakelnauwkeurigheid, soepelheid en snelheid zijn iets lager dan bij een standaard setup. Van groot naar klein tandwiel gaat een fractie langzamer dan gewend, van de 10t naar de 12t naar de 14t moet je de shifter nét een tikkie voorbij de klik drukken om hem snel te laten schakelen. Meerdere versnellingen tegelijk schakelen gaat wat grover en met wat meer “geweld” gepaard. Het is deels een logisch gevolg van het feit dat de hele SRAM 1×11 aandrijflijn (en meer in het bijzonder de positie en rotatie van het bovenste wieltje in de kooi) is geoptimaliseerd op de 10-42t en niet op deze mega-cassette. Daar is later immers Eagle voor ontworpen! Het ligt waarschijnlijk óók deels aan de tandprofielen: die lijken wat minder verfijnd dan een SRAM cassette. De algehele schakelkwaliteit vind ik  echter voldoende – hiervoor hoef je het niet te laten.

Hope 10-48t en Shimano derailleurs: Géén gelukkige match

Wij testten de cassette ook met een Shimano XTR derailleur met lange kooi. Hope geeft echter bij de 10-48t cassette aan: “Note – The 10-48t cassette is ideally suited to 1x specific drivetrains where the upper jockey wheel is offset.” Dat heeft de Shimano derailleur wel maar in véél minder sterke mate dan een SRAM 1x derailleur. Hope meldde dan ook vooraf dat het lastig zou worden om het perfect te laten werken en gaf er een flink aantal afsteltips bij. Kort gezegd kwamen die neer op: Maak de ketting zo kort mogelijk en breng het bovenste wieltje met de b-positieschroef zo dicht mogelijk bij het grootste tandwiel. Zo trek je het derailleurwieltje maximaal ‘onderuit’ zodat deze de grootste kransen kan schakelen zonder daar de tanden te raken.

Vergelijk je de Shimano-derailleur (boven) met de SRAM 1x, dan zie je duidelijk dat de onderste een grotere afstand heeft tussen draaipunt kooi en derailleurwieltje.

De keerzijde van die ‘onderuit getrokken’ derailleur is echter dat de afstand tussen het wieltje en de cassette bij de kleinere kransen juist groter is dan normaal. Hoe groter deze afstand, hoe minder schuin de ketting komt te liggen bij de horizontale verplaatsing als je schakelt. Dat resulteert er mogelijk in dat de ketting slechts aarzelend van krans zal verspringen. En dat is precies wat ik ervoer.

Bij normale, correcte kabelspanning ging het schakelen vanaf de grootste tandwielen naar wat kleinere prima. Met name vanaf de scheiding tussen het aluminium en stalen deel van de cassette – en verder naar rechts – ging de ketting gewoon niet of slechts met sterke vertraging naar de kleinere tandwielen. Hiervoor was maar één oplossing: de kabelspanning verlagen.  Met als gevolg dat als ik dan naar een groter tandwiel schakelde, ik de hendel duidelijk voorbij de klik moest drukken om, na een ratelmomentje, de ketting naar een groter tandwiel te krijgen.

Om het in autotermen te omschrijven: het schakelt als een oude Landrover, niet als een moderne Jaguar. Voor een aandrijving in deze prijscategorie is dat eigenlijk niet acceptabel. De combi van 10-48t cassette en Shimano derailleur raden we daarom af. Misschien helpen een verlengd derailleurpat of aangepaste kooi, dat hebben we niet getest.

Omdat de Shimano derailleur met lange SGS kooi is vrijgegeven voor een 11-46t cassette, verwachten we overigens wel dat de Hope 10-44t en 10-40t cassettes fatsoenlijk samenwerken met een Shimano-derailleur.

Kettinggeleiding en duurzaamheid

Hope scoort punten bij de kettinggeleiding: Die is beter dan bij mijn XT 2x aandrijving. Tot nu toe is de ketting er één keer afgelopen op een heerlijke rammeltrail, met de ketting op de kleinste krans van de cassette. Ook meerdere crashes brachten de ketting niet uit het spoor. Zelfs achteruit trappen met de ketting op de 48t is geen probleem. Goed werk!

De vier grootste kransen van de cassette tonen ondertussen wel duidelijke gebruikssporen. Het heeft nog geen invloed op de prestaties, maar op basis van de huidige staat verwachten we wel dat het aluminium deel van de cassette veel eerder aan zijn eind zal zijn dan het stalen deel.

Al met al vinden we de Hope 10-48t een goede optie als je al een SRAM 1×11 hebt, graag wat meer bereik wilt, maar geen zin hebt om honderden Euro’s uit te geven aan een SRAM Eagle upgrade.

Hope’s 10-48t: Een goed alternatief, mits je al een SRAM 1×11 rijdt

De Hope producten doen redelijk onopvallend hun werk. De kettinggeleiding van voortandwiel en cassette zijn zeer goed. Op het gebied van schakelprecisie en -snelheid moet de cassette duidelijk een veer laten ten opzichte van een SRAM 10-42t cassette. Dat is de prijs die je betaalt voor de grote winst in bereik die je scoort met die 48t. Op het gebied van duurzaamheid moet je waarschijnlijk het aluminium deel sneller vervangen dan gewend. Al met al vinden we de Hope 10-48t een goede optie als je al een SRAM 1×11 hebt, graag wat meer bereik wilt, maar geen zin hebt om honderden Euro’s uit te geven aan een SRAM Eagle upgrade. Maar vergeet niet dat de set enkel past op de Hope Pro 4 en Pro 2 Evo achternaaf. We zien deze SRAM + Hope 1×11 combinatie ook niet als een alternatief voor Eagle bij eerste aankoop: beter koop je dan direct het 12 speed origineel!

Heb je een Shimano 11 speed derailleur, dan raden we je de 10-48t cassette sterk af. De geometrie van die derailleur maakt acceptabele schakelprestaties simpelweg onmogelijk. Op basis van Shimano’s eigen grotere cassettes (11-46t) verwachten dat de 10-44t en 10-40t opties wél goed werken met Shimano derailleurs.

Tot slot nog die andere vraag… Is een ‘wide range’ 1x iets voor mij?

Ja. Door mijn ervaring met de Hope set ben ik overtuigd van de bruikbaarheid van een wide range 1x. Mijn voorderailleur verzamelt stof in de schuur… Ik heb de volgende inzichten opgedaan:

• Inclusief een 1x-specifieke BikeYoke Revive remote weegt mijn fiets ineens zo’n 400 gram minder dan voorheen, en ziet er prachtig clean uit. Dat alleen nodigt al uit om te fietsen.
• In de eerste rit grijp ik één keer mis bij de bediening van derailleur en dropper, daarna weet ik niet beter meer en ervaar ik de eenvoudige bediening van de fiets als zeer prettig. Ook de goede kettinggeleiding is top.
• Het bereik van 480% is iets kleiner dan de 515% van mijn 2x: de zwaarste versnelling van de 1x is ongeveer 3% lichter, de lichtste 4% zwaarder. Zo bezien valt het eigenlijk best mee… en het blijkt in mijn praktijk voor de trailbike in het buitenland ook voldoende. Maar het is wel de ondergrens: nóg minder is voor mij onacceptabel. In Nederland verwacht ik dat een 10-44t of 11-46t de klus ook wel kan klaren, waarbij ik de lichtste versnelling dus zou durven opgeven.
• Hetzelfde gaat op voor de grote versnellingsstappen van een 11 speed 10-48t: niet perfect, zéker acceptabel. De schakelstappen zijn vooral aan de uitersten van de cassette groot: tot 20%! In het midden liggen ze rond de 15%. Het effect van die grote stappen merkte ik in de bergen vooral op lange klimmen, soms moest ik daar kiezen tussen iets té licht of iets té zwaar. Bergaf maakt het allemaal wat minder uit. Op het vlakke kunnen de grote stappen bij de zwaardere versnellingen misschien storen. Dit is echter hoogst persoonlijk. Ik vond het dus minder erg dan verwacht, maar… als part-time singlespeeder heb ik sowieso geleerd om niet teveel te zeuren over mijn verzet. Tip: probeer het écht eens zelf, en oordeel dan.
• Het enige echte nadeel vind ik dat je met een voorderailleur in een noodsituatie écht sneller kan terugschakelen. Klik-Bam! In de Zwitserse bergen werd ik met de 1x al eens verrast en kwam ik tot stilstand bergop. Nóg meer vooruitkijken en de rechterduim trainen is het devies. Het totale plaatje bekijkend, kan ik dat echter voor lief nemen.

Met deze inzichten plus collega Jeroens lovende review van SRAM’s Eagle, durf ik nu ook hardop te zeggen dat ik geen 2x, maar een Eagle zou kopen als ik nú mijn trail-endurofiets zou opbouwen. 500% bandbreedte in 12 soepel schakelende stapjes klinkt perfect!

Tekst: Lars Vogelenzang
Foto’s: Jeroen van den Brand