De natuur volop in bloei, droge ondergrond, een briesje. Stoffige paden. Juist dan zijn dit soort vroeg-zomerse dagen hemels. Geen fietsafpraken vandaag. Het is zaterdag, een dag waarop ik het typisch wat rustig aan doe na een lange werkweek. Ondanks het lekkere weer toch nog enigszins uitslapen, op ’t gemak een bak koffie en daarna in het fietskloffie voor een tour locale. Ik ben gezegend met een leuke achtertuin vol bochtige singletracks. Zodra het zo droog en zonnig is zoals vandaag en ik niet per se ‘om het hardst’ moet fietsen (ja, dat is bij mij eigenlijk altijd een moeten, althans, als er andere mensen bij zijn…) mag ik graag mijn oude liefde(s) aandacht geven.
Elevated Chain Stay
Vandaag is dat de fiets waar ik erg gehecht aan ben geraakt, terwijl ik dat bij de aanschaf nooit zo ingeschat had. Vreemd hoe dat soort zaken lopen eigenlijk. We schrijven december 2005 wanneer ik via een forum een tip krijg naar een Marktplaats advertentie voor een fiets die al enige tijd bij iemand als overcompleet in de schuur stond. Mijn klassieker-verzamelwoede kende zijn hoogtijdagen in het verleden en leek zelfs enigszins te stagneren, maar de advertentie deed mijn hart sneller kloppen. Het betrof een Rocky Mountain Summit uit 1990. Een wat vreemde eend met een Elevated Chain Stay (ECS) constructie opgetrokken uit Tange Prestige stalen buizen.
Rocky Mountain was eind jaren ’80 één van de eersten die een frame met zo’n hoog opgetrokken liggende achtervork op de markt bracht. De geestelijk vaders Dan McClung en – ogenschijnlijk – wijlen Mike Rust pionierden in 1986 met deze frameconstructie om vooral een korte achterbrug te creëren. Iets wat met de traditionele achtervork tussen achternaaf en trapas niet mogelijk was. Het zou de tractie van het achterwiel en de wendbaarheid ten goede moeten komen. Deze eerste ECS fietsen stonden dan ook bekend als ‘shorties’.
Pas na de bouw van de ultieme mountainbike in 1989 – geïnitieerd door Mountainbike Action en uitgevoerd door Yeti – begon het ECS-ontwerp bredere interesse te krijgen. Ik noem het bewust ‘ontwerp’, aangezien bij zowel de productieversie van die ultieme fiets – de Yeti Ultimate – als deze Rocky Mountain Summit de korte achterbrug niet het belangrijkste uitgangspunt was.
Advanced Design
Bij Rocky Mountain werd de Summit uitgerold onder het ‘Advanced Design’ concept, aldus de catalogus van 1990. Daar werd het omschreven als dè oplossing voor chain suck. Of liever; van de gevolgen van een chain suck: de ketting kan nu niet meer tussen het kettingblad en de liggende achtervork klem komen te zitten. De dubbele onderbuis moest zorg dragen voor behoud van stijfheid rond de trapas; iets waar andere ECS frames in gebreken bleven, aldus de Canadese marketeers.
Barnfind
Terug naar de schuur waar de Rocky Mountain Summit al enige tijd werkloos gestald stond. De fiets was gebruikt, geen vitrine exemplaar, maar zeker niet afgeragd. Helemaal origineel was ie ook niet. De remmen waren vervangen voor de eerste generatie Shimano LX V-brakes. De fiets was ook geslachtofferd tijdens de anodisatie-hoogtijdagen half tot eind jaren ’90 en hing vol met blauw geanodiseerde sierraden van het Engelse X-Lite. Alle gedemonteerde onderdelen had de eerste eigenaar nog voor handen en hij had gelukkig alle originele – en vooral zeldzame – Syncros onderdelen zoals de Powerlite starre voorvork, stuurpen, stuur èn de zadelpen laten zitten. Iets later vertrok ik, wat euro’s lichter, met de fiets en een doosje onderdelen achter in mijn auto terug naar huis.
Bij thuiskomst heb ik de fiets nagekeken en al het toegevoegde sierwerk weer verruild voor de originele onderdelen. Nieuwe kabels, een period correct Avocet zadel en rijden maar. Nee, toch niet. De Wolber AT18 velgen stammen nog uit de periode dat het doorremmen van een aluminium velg nog niet bestond en zijn keihard en sterk. Het achterwiel had toch een slag. Echter, bij het richten verpulverde de aluminium spaaknippels bij het zien van de spaaksleutel. Nieuwe spaken en nippels konden geen kwaad. Een verse set IRC GeoClaw banden en hij was weer trail worthy.
‘Period correct’
Toegegeven: helemaal volgens catalogus specificatie is mijn Rocky Mountain Summit nu niet. Op de pedalen na is ie wèl period correct. Die pedalen zitten er ook om een simpele reden op. Zoals ik al zei: het is beslist geen vitrine exemplaar en de Summit ziet dan ook nog steeds de nodige offroad kilometers onder zich doorrollen. Op dagen zoals vandaag is het gewoon heerlijk om eens ter afwisseling op een oudere fiets te rijden. Het geeft altijd een kick en is soms ook wat meer werken dan op jongere exemplaren, maar dat scherpt je zintuigen! Het hoeft dan ook helemaal niet hard te gaan om maximaal te genieten.
Perfecte imperfectie
Het is net als met oudere sportwagens. Je weet dat je huidige 14% bijteller net zo ‘snel’ is als die Truimph Spitfire van je oom. Maar toch voelt die Triumph veel sneller. Die 14% bijteller schakelt perfect en doet altijd wat je van hem verwacht. De Triumph heeft een meer uitgesproken karakter en verwerkt jouw input alleen wanneer het hem uitkomt. De Summit is net als die Spitfire. Schakelen doet ie…. na enig aandringen.
Pick a gear…
Af fabriek was deze Rocky Mountain Summit voorzien van Shimano’s ST-M091 STi RapidFire schakelaars. Dat was de eerste serieuze poging van de Japanners om meer ergonomisch schakelen mogelijk te maken in opvolging van de enkele duimschakelaars boven op het stuur. Het idee was goed: twee drukhendels boven elkaar, in een compacte behuizing gepositioneerd onder aan de remgreep. Daarmee is het ‘goede’ wel op. Bij elke up shift heb je het idee dat de hendel elk moment kan afbreken en omdat je van huis bent, zie je in de praktijk dan geheel af van schakelen. De indexering van de voorderailleur is dusdanig dat deze bij gebruik van de twee grootste of kleinste kransjes op de 7 speed cassette aanloopt. Kortom: pick a gear and stick to it!
Geen chain suck, maar hak-contact
Die elevated chainstays? Ja, leuk bedacht en chain suck kwam inderdaad niet meer voor. Je krijgt er echter wel hak-contact voor terug. Alleen stond dát niet in de brochure…! De rechter liggende vorkpoot is naar buiten gebogen om ruimte te maken voor de ketting. Hij steekt zó ver naar buiten dat je bij bijna elke pedaalomwenteling de vorkpoot raakt met de hak van je schoen. Gelukkig is het staal slijtvaster dan de lak die ooit op die knik in de vorkpoot zat; een lang leven was dit frame anders niet beschoren.
Grijns
Het zijn dit soort details die je bij oudere fietsen tegenkomt waardoor je je automatisch weer realiseert waarom de fietsen van vandaag anders zijn. Dat heeft dus redenen. Niet alleen vanwege wielmaat of de nieuwste kleur of marketing pitch… Maar niet alles was vroeger slechter. Zo’n dik Avocet zadel… je moet het eens proberen! Als je er eens op hebt gereden vraag je je echt af waarom we ooit zijn gaan wennen aan die harde, dunne planken van vandaag! De achtervork doet ook nog een kleine duit in het zakje op het gebied van comfort en maakt dat deze ongeveerde fiets toch verrassend comfortabel rijdt. De geometrie is modern te noemen en zo ook de zit wat maakt dat de Summit toch gewoon uitnodigt tot een lekker tempo. Zoals gezegd is het iet wat meer werken op deze fiets, zeker ook qua snelheid. Maar wat wil je? Tegenwoordig heb je voor het gewicht van deze Summit ook een moderne middenklasse fully met 120 mm veerweg met aluminium frame…
Nee, deze Rocky Mountain Summit is niet perfect. Maar op dagen als vandaag maakt me dat totaal niet uit.
Het bewijs daarvan kun je aan mijn grijns aflezen na de rit. Ik heb hem ook bewust niet tot fabrieks-nieuw gerestaureerd. Hij is op leeftijd en draagt de tekenen van gebruik. Okee, een setje nieuwe – niet ingescheurde – handvatten zouden niet misstaan. Gebruikssporen zijn echter als de bladzijde in een avonturenboek… Mooie herinneringen. Onder het genot van een biertje haal ik een doek over het frame om het stof van vandaag er af te poetsen en vraag me af: wanneer is de volgende zonnige zaterdag…?
Tekst, foto en film: Jeroen van den Brand
Hee, wat een leuk artikel! Het is natuurlijk uniek dat je destijds deze fiets hebt kunnen vinden. Ze zijn extreem zeldzaam, ik denk dat er in Nederland misschien een handvol van verkocht zijn destijds. Ook op Ebay komen ze misschien een keer per jaar voorbij, als het niet minder is.
En uiteraard heb je hem niet volledig in concoursstaat gerestaureerd. Het mooist zijn deze fietsen als ze gebruikt worden!
Wat een vondst weer, waar staan die barns van jullie, ik wil daar ook wel eens in snuffelen. Ik moet mijn retro fietsen met veel pijn en moeite samenstellen met onderdelen van ebay of retrobike.
Mooi, lekker scheuren op oud ijzer. Wanneer zijn die paden er weer? (droog, hard en warm)
Je gaat best hard op die uitgedroogde klotebandjes. ;)
Kudos voor tekst, foto’s en film Jeroen!