Special | Op bezoek bij The Bicycle Hub: Het unieke thuis van Vittorio, 11 Ants, UNpaved…

Tekst: Jeroen van den Brand // Foto’s: Arjan Kruik

Doorsnee pand blijkt alles behalve doorsnee

In Wijchen, een dorp iets ten westen van Nijmegen, zit op een doorsnee industrieterrein The Bicycle Hub. In een pand als zovelen; nietszeggend en eigenlijk ook weinig uitnodigend. Maar zoals een kaft niets hoeft te zeggen over de inhoud van een boek, zo zegt de blauwe, stalen wandbekleding aan de buitenkant niets over wat er aan de binnenkant gebeurt. Achter de voordeur ligt de showroom. Het is een ruim opgezette toonzaal, waar de sfeer al meteen schril afsteekt met het anonieme, het industriële buiten. De netjes opgestelde fietsen geven in eerste instantie de indruk dat we ‘gewoon’ in een fietsenwinkel zijn. Maar nog voor die gedachte afgerond is, kantelt dat beeld al. Want wie verder kijkt, ziet dat er in dit pand maar weinig standaard is. De producten, de mensen, de visie en… de klanten.

The Bicycle Hub: een collectief van fietsfanaten

Onder één dak huizen hier niet minder dan negen bedrijven, waarbij het merendeel duidelijk in elkaars verlengde ligt. De wortels van The Bicycle Hub liggen bij Elan, het bedrijf van ondernemer Hans van Vugt. Elan begon ooit als ligfietsspecialist, maar inmiddels omvat de naam veel meer. Op de vloer in de showroom vind je niet alleen tweewielige en razendsnelle, carbon ligfietsen, maar ook revalidatiefietsen, tandems en andere oplossingen voor wie niet uit de voeten kan met een standaard fiets. Sinds 2012 is Elan ook de drijvende kracht achter de aluminium en carbon ligfietsen van het merk Challenge Bikes. Verder profileert Elan zich als specialist in trekkingfietsen met Rohloff- en Pinion-aandrijving. Elan heeft daarnaast ook een groothandel en is onder meer distributeur voor de Nederlandse markt van Rohloff, Gates-riemaandrijvingen en Rad15-velgen.

Het collectief ontstond toen onder meer Lars van der Wansem aansloot. Met zijn bedrijf Rotas produceert hij de Rad15-velgen. We bezochten hem in de vroege dagen van het ontstaan van The Bicycle Hub al eens, toen nog gehuisvest in het oude Honigcomplex in Nijmegen. Nu produceert Lars z’n velgen in Wijchen en is Rotas inmiddels uitgegroeid tot volwaardige wielbouwer voor fietsfabrikanten, al levert hij tevens rechtstreeks aan consumenten.

11 Ants, Vittorio en UNpaved

Dat Lars verder kijkt dan alleen velgen wordt onder meer duidelijk als je kijkt naar fietsmerk 11 Ants. Dit kleine Noord-Hollandse fietsmerk is gespecialiseerd in titanium off-roaders met alles behalve derailleurs, opgericht door drie fanatieke bikers, vond een overnamekandidaat in Lars. Daarmee haalde hij expertise van framebouw in huis, inclusief de benodigde hardware zoals een gespecialiseerde lasmal. Dat bleek de aanzet naar een aanbod dat breder gaat dan alleen onderdelen.

Ongeveer tegelijkertijd voegde Michiel Burgerhout zich bij het collectief. Met zijn soldeerkunsten die hij onder het merk Project12 op de markt zet, weet hij menig hoofd te draaien. In zijn zoektocht naar een nieuw onderkomen voor zijn werkplaats, vond hij in The Bicycle Hub een goede stek.

Niet veel later namen Lars en Michiel samen fietsmerk Vittorio onder de vleugels. Dit oer-Nederlandse merk met bijna 90 jaar historie krijgt daarmee óók een nieuwe toekomst in Wijchen, waarbij Michiel de nieuwe generatie Vittorio-fietsen ontwerpt en bouwt. Daarnaast werkt Michiel aan een geheel nieuw sportief merk: UNpaved.

Het framebouwthema verklaart ook de aanwezigheid van Jens in het pand. Hij is productontwikkelaar en tussenpersoon voor kleine Europese framebouwers. Hij is gespecialiseerd in 3D-geprinte onderdelen in staal en titanium. En ja, die kom je dan ook volop tegen bij The Bicycle Hub.

Het collectief wordt aangevuld door Beter op de fiets: een fysiotherapeut die fietsers helpt bij klachten of juist hun prestaties willen optimaliseren. Want soms ligt de sleutel niet in een nieuw frame of wielset, maar in een beter afgestelde zithouding. Tot slot deelt ook No Limits Biking de locatie. Zij verzorgen de verhuur van sportieve fietsen aan groepen en individuen en gebruiken The Bicycle Hub als basis voor opslag en reparatie.

Achter de showroom: daar waar hét gebeurt

De grote showroom aan de voorkant doet precies wat je mag verwachten; laten zien wat er mogelijk is. Er staan talloze fietsen die je gegarandeerd niet bij een andere fietsenwinkel tegenkomt. Het zijn prototypes en unicaten die meer weg hebben van een gedachte-experiment dan van een product uit een catalogus. Toch is dit slechts het begin. Achter de showroom strekt zich een grote werkplaats uit, waar alles wat hier bedacht wordt ook daadwerkelijk gefabriceerd, gemonteerd en onderhouden wordt.

En mocht er nog twijfel bestaan over het unieke karakter van deze plek: zodra je de werkplaats voorbij bent, verdwijnen alle vergelijkingen met een gewone fietsenwinkel definitief. Het pand is opgedeeld in verschillende ruimtes, elk met een eigen functie. Via een gang belanden we in een hal met schuimmallen, grote rollen carbon en potten epoxy. Twee enorme carbon schaaldelen zouden je het idee kunnen geven dat hier onderdelen voor een raket worden gemaakt. Dat is niet helemaal onwaar, want snelheid is hier zeker het sleutelwoord. Al jaren werkt Hans van Elan aan het breken van wereldrecords met ligfietsen. Tussen de dagelijkse bedrijfsvoering door, bouwt hij hier onder meer de aerodynamische kappen die als een huid rond de frames van zijn recordfietsen komen te liggen.

Zelf doen

In de ruimte iets verderop klinkt gezoem. Er staat een arsenaal aan frees- en draaibanken, kolomboren en andere machines die elke techneut doen watertanden. Het pronkstuk is de Haas CNC-freesbank. Als er namelijk geen standaardoplossingen zijn, dan maken ze die hier gewoon zelf. Van mallen voor carbon wielen en kettingbladen tot specifieke derailleurwieltjes, complete cranksets en framedelen: “zelf doen” zit hier diep in het DNA. En de drempel om het zelf te maken is hier dan ook bijzonder laag…

Dat dit niet de enige ruimte is met een indrukwekkend machinepark, blijkt wanneer we verder lopen naar de afdeling van Rotas. Hier maakt Lars z’n aluminium velgen. Na het buigen van geëxtrudeerde aluminium profielen tot ronde velgen, boort een robotarm volautomatisch de spaakgaten onder precies de juiste hoek. Het stelt hem in staat om flexibel te zijn en klantspecifieke velgen te maken, zoals geen enkele andere aanbieder dat kan.

Frames in staal…

Achterin het pand komen we in het domein van Michiel Burgerhout. Hier komen zijn stalen creaties tot leven. Hij is bedreven in hardsolderen en legt zich sinds kort ook toe op het TIG-lassen. De combinatie van beide verbindingsmethoden geeft hem veel vrijheid. En dankzij het machinepark twee deuren terug, hoeft hij zelden naar buiten te kijken voor oplossingen. Zo ontwikkelde hij bijvoorbeeld de verstelbare uitvaleinden voor de Vittorio’s met naafversnelling of versnellingsbak. De standaardoplossing werkte goed, maar het kon beter. En dus werd het beter gemaakt.

Onder de vlag van Vittorio bouwt hij fietsen die voortbouwen op een rijke traditie: de Globetrotter, een robuuste stalen reisfiets; de ATB, een progressieve mountainbike met Rohloff en riemaandrijving; en de Randonneur, Vittorio’s sportieve gravelbike. In principe zijn het standaard modellen, maar worden op maat voor de klant gemaakt. Voor alles dat niet onder een van die drie modellen zou vallen, kan Michiel altijd nog teruggrijpen op zijn originele label Project12, maar zijn focus ligt momenteel bij de lancering van UNpaved: een sportief merk voor fietsen die op alles behalve asfalt thuis zijn.

… en titanium

En staal is allang niet meer het enige materiaal in huis. Toen Lars het Noord-Hollandse 11Ants overnam, kreeg het collectief er ook titanium bij. 11 Ants, opgezet door drie eveneens kneiterfanatieke bikers, ontwikkelde eigenzinnige frames rond de Pinion-versnellingsbak, met slimme oplossingen zoals excentrische uitvaleinden voor het spannen van de riem. Zij investeerden ook fors in goed gereedschap. Dat is dan ook de reden dat er nu bij The Bicycle Hub onder meer een Process-lasmal van Engin Cycles prijkt; de Bentley onder de lasmallen voor framebouwers. Deze lasmal bevindt zich overigens ook weer in een eigen ruimte. Het werken met titanium vraagt extra immers aandacht ten aanzien van zuiverheid.

Michiel en Lars bieden nu de drie modellen van Vittorio ook aan in titanium. En ook met UNpaved verkennen Michiel en Lars nu de opties van het grijswitte metaal.

Voor wie dan?

Wie hebben de heren van The Bicycle Hub eigenlijk in het vizier met alles wat ze maken? In elk geval niet de toevallige voorbijganger die “ook wel een fiets” zoekt. “We wijken iets te veel af om ‘mainstream’ te bedienen”, aldus Lars. En dat kun je gerust als een understatement beschouwen. “We richten ons op de fietsliefhebber die open staat voor advies, maar ook een duidelijk gebruiksdoel heeft. Of dat nu een wereldreis is, een bikepackingavontuur, een specifieke zitpositie of gewoon een fiets die zich niet laat vergelijken met wat er in een folder staat”, zo vervolgt hij.

Het gaat daarbij dus ook niet altijd per se om maatwerk. Met Vittorio kiezen ze bewust voor een aantal vaste modellen, maar op basis van de ruime ervaring die beide heren hebben, komen die modellen wel met zeer doorwrochte geometrie. En hoewel er een zekere mate van overlap is tussen de merken Vittorio, 11 Ants en UNpaved, zien ze daarin vooral de mogelijkheden om duidelijk andere type bikers te kunnen bedienen.

Experimenteren

Dat beide heren veel ervaring hebben is een pré bij de ontwikkeling van fietsen, maar het maant ze alles behalve stil te zitten. En met zo’n arsenaal aan gereedschappen zou je voor minder… Lars en Michiel verkennen graag grenzen. Van het maken tot het rijden. Neem de UNpaved XP2: een experimentele trailbike met een balhoofdhoek van 63 graden, 150 millimeter veerweg en cranks van slechts 145 millimeter. Lars over deze bike, die hij door Michiel voor zichzelf liet bouwen: “Het idee is dat de ‘longer, lower and slacker’-trend op een gegeven moment eindigt. Maar waar velen in kleine stappen naar dat punt toe kruipen, heb ik met deze trailbike een sprong proberen te maken naar misschien wel het eindstation”, zo vertelt Lars. “Voor mij vormt deze fiets hét bewijs dat balhoofdhoek en wielbasis absoluut geen beperking vormen bij het sturen.”

De geometrie is zo uitgedacht dat de balans tussen het voor- en achterwiel min of meer gelijk is in zowel zittende als staande positie, zonder dat de rijder daarvoor zijn lichaamsgewicht bewust moet verplaatsen. “Het idee is ook dat bij grotere en kleinere maten niet alleen de bovenbuis op- of afgeschaald wordt, maar ook de achtervork. En dan niet met slechts een paar millimeter per maat”, zo vervolgt hij. Om de balans te verkrijgen is een ‘net -zero’ stuurpen gemonteerd; eentje waarbij het stuur dus bovenop de vorkbuis zit en niet er vóór. “De stuurpen nodigt nog meer uit de fiets te sturen door gewichtsverplaatsing.”

Ook een andere trend is meegenomen in de XP2 én verder doorgevoerd: kortere cranks. De Acto5-cranks zijn 145 millimeter kort. Door die kortere cranks kan de trapas veel lager geplaatst worden en verlaagt dus het zwaartepunt. “De rijder zit zo nóg meer tussen de wielen”, aldus Lars.

Straks de standaard?

Op de vraag of dit alles niet enorm wennen is, antwoordt hij: “De gewenning aan de geometrie duurde anderhalve bocht. De gewenning aan de cranks ongeveer twee maanden. Je trapt met een hoger toerental, wat een constantere aandrijving geeft. Dat resulteert in méér grip met technisch klimmen en iets minder piekbelasting op de spieren. Maar de spieren moet wel flink wennen…”

Gaan we een fiets als de XP2 straks kunnen bestellen? Lars: “Hoewel de XP2 prima bruikbaar is op de rondjes in Nederland, zal deze geometrie hier niet doorzetten. Het is wel een geslaagd experiment, waarmee we veel nieuwe inzichten hebben opgedaan. En waarvan we zeker elementen gaan overnemen op toekomstige UNpaved-modellen.”

Bij The Bicycle Hub herdefiniëren ze ‘fietsavontuur’

‘Leveren wat de klant wil’ geldt – als het goed is – als uitgangspunt voor elke fietswinkel. Maar waar dat in veruit de meeste gevallen neerkomt op een fiets die ergens al in een doos op voorraad staat en alleen nog wacht op een naamlabel, gaat dat bij The Bicycle Hub anders. Anders én verder. Hier begint het gesprek in de showroom niet bij wat er op voorraad is, of wat er vanuit de catalogus te bestellen valt. Het vertrekpunt is een idee, een wens, of simpelweg een gesprek over wie je bent en wat de fiets voor jou betekent. En je hoeft geen unieke geometrievraag te hebben. Sterker, je hoeft niet eens te weten wat geometrie eigenlijk doet.

Wat je hier vooral merkt, is dat er ruimte is voor verbeelding. De anticipatie van wat er allemaal zou kunnen hangt bijna voelbaar in de lucht. Of het nu gaat over een crosscounty-hardtail, gravelbike, bikepacker, met veel, weinig of géén vering. Met derailleur, naafversnellingen of een versnellingsbak. Staal of titanium. De gedachte dat een fiets niet alleen gekocht, maar bedacht en naar wens gebouwd kan worden – samen, stap voor stap – maakt een bezoek aan The Bicycle Hub tot iets bijzonders. Niet alleen het verhaal dat je onderweg óp de fiets beleeft krijgt hier betekenis, maar ook het verhaal ervoor. Het moment waarop een idee langzaam vorm krijgt, een detail wordt besproken, een keuze in materiaal of kleur wordt gemaakt; dát is hier onderdeel van de beleving.

En precies dat maakt The Bicycle Hub uniek: het is de plek waar dromen over fietsen concreet worden. Waar alles aanwezig is om vanuit niets iets te creëren in staal of titanium. Een fiets die niet alleen ‘gewoon goed rijdt’, maar iets vertelt over jou, over je ritten, over de keuzes die erin besloten liggen. Dat proces, dat meedenken en mee-evolueren, voegt een extra dimensie toe aan jouw fietsavontuur. Hier in dat anonieme, industriële pand op een doorsnee industrieterrein in Wijchen begint dat allesbehalve-doorsnee-avontuur ook niet pas als je wegrijdt, maar al zodra je de deur binnenstapt.

Meer info: bicyclehub.nl