12 speed for all: Shimano vernieuwt Deore XT en SLX

Toen exact een jaar geleden Shimano haar nieuwste versie van de XTR groep wereldkundig maakte, was daarmee de eerste stap voor de Japanse firma naar 12 speed gezet, zij het aarzelend.

De groepset kwam namelijk opvallend genoeg ook in een 11 speed setup. Na opstartproblemen van de productie, waardoor de M9100 crank vertraging opliep, werd die 11 speed optie echter weer van tafel geveegd. Daarmee zijn de volledige mid en high-end range groepsets van Shimano nu 12-speed.

Ja, dat lees je goed. Zojuist lanceerde Shimano parallel de vernieuwde Deore XT (M8100) én SLX (M7100) groep. En daarmee maakt Shimano nu een serieuze inhaalslag ten opzichte van de concurrent, voor wie 12-speed al lang en breed de norm is…

In een notendop

  • Beide nieuwe groepsets hebben dezelfde cassette-opties als de XTR groepset: 10-45t en 10-51t… met de Micro Spline verbinding;
  • Er zijn nog steeds voorderailleurs, maar de ‘triple’-optie voor de cranksets is met de stap naar de grotere cassettes definitief van tafel. Vooraan wordt dus één of maximaal twee kettingbladen gemonteerd;
  • Beide nieuwe groepsets hebben zowel 2-zuiger als 4-zuiger remklauwen. Daarmee zijn beide groepsets voor een zeer brede doelgroep geschikt: van cross country tot enduro;
  • Er zijn SuperBoost achternaven (157 mm inbouwbreedte) en voor de daarbijhorende kettinglijn ook crankset-opties. Het feit dat Shimano dit zo expliciet meeneemt geeft aan dat we blijkbaar een opmars van breder-dan-al-bredere naven kunnen verwachten in de komende periode…
  • De 11-speed cassette-opties van de huidige vorige SLX en Deore XT groepen blijven parallel beschikbaar: De onlangs gelanceerde GRX 11-speed gravelgroepsets omvatte namelijk géén specifieke cassettes, maar maken gebruik van Ultegra, 105, Deore XT én SLX 11-speed cassettes;
  • Alles is zo goed als ‘per direct’ leverbaar. Shimano meldt dat de nieuwe Deore XT onderdelen vanaf midden juni en de SLX onderdelen vanaf midden juli verkrijgbaar zullen zijn. Er lijken op dat vlak géén uitzonderingen te zijn op componentniveau, waarmee ze ongetwijfeld het vertrouwen in leverbaarheid terug willen winnen, nadat sommige XTR delen lang op zich lieten wachten.

Deore XT en SLX 12-speed: De details

Deore XT M8100-Serie

Bij elke lancering van een nieuw groepset ónder het XTR niveau, is de pitch hetzelfde: de vernieuwingen leunen technisch en visueel sterk op die van de topgroep, maar dan tegen een scherpere prijs. Ook nu mag dat geen verrassing zijn. Wat ook géén verrassing mag zijn is dat de Japanse firma je altijd opties biedt. Waar SRAM het bij de one-by groepsets houdt met maar liefst slechts de keuze uit 1 cassette per groepset, adopteren zowel de Deore XT als SLX groepsets de twee cassette-opties die we ook zien bij XTR: 10-45t en 10-51t, waarbij die eerste ook gebruikt kan worden mét een voorderailleur. Het adopteren van dezelfde cassettes als bij de XTR groep betekent echter nóg een ‘trickle down’ van die topgroep: de Micro Spline cassette montage. Het is dus hopen dat dat ontwerp nu door iedere naven- en wielproducent mag worden wordt aangeboden.

SLX M7100-Serie

Kijkend naar de specificaties én de gewichten (die Shimano dit keer uitvoerig wél meedeelde) lijken de Deore XT en SLX groepsets dichterbij elkaar te staan dan ooit. In een direct vergelijk van de volledige groepset is het verschil tussen SLX en Deore XT nu slechts 148 gram. Het is óók opvallend dat bij een rechtstreeks vergelijk met SRAM’s 12-speed componenten zowel SLX als Deore XT over de hele range erg concurrent is. Onder aan dit artikel duiken we daar nog iets specifieker in.

Juist omdat Shimano beide groepen parallel introduceert en ze dicht bij elkaar lijken te liggen, is het interessant om op componentniveau de nuances te zien. We belichten de onderdelen dan ook tegelijkertijd.

Achterderailleurs

Bij de achterderailleurs zien we bij zowel de Deore XT (M8100 serie) als SLX (M7100 serie) groepsets  twee versies. Opvallend genoeg hebben die altijd een SGS (lange) kooi. Het verschil zit in iets anders: de RD-M8100-SGS en RD-M7100-SGS zijn specifieke one-by derailleurs, terwijl de RD-M8120-SGS en RD-M7120-SGS bedoeld zijn voor setups waarbij er óók een voorderailleur gebruikt wordt.

Deore XT RD-M8100-SGS en RD-M8120-SGS

Het ontwerp van alle derailleurs lijkt sterk op dat van de XTR derailleurs. Ze delen dan ook dezelfde details, waaronder de derailleurwieltjes met 13 tanden voor een stillere loop van de ketting. De verschillen zitten hem, naast de logo’s en kleuren, in de toegepaste materialen. De Deore XT derailleurs wegen met 284 gram (RD-M8100-SGS) 47 gram en met 290 gram (RD-M8120) 49 gram meer dan de XTR equivalenten. De SLX versies zijn op hun beurt voor beide versies 32 gram zwaarder dan de nieuwe Deore XT tegenhangers.

SLX RD-M7100-SGS

Voorderailleurs

Als je naar de gewichten kijkt van de voorderailleurs, dan zou je kunnen concluderen dat er geen verschillen zijn tussen beide groepen. Die zijn er echter wel, maar die vind je alleen met een vergrootglas. Bij beide groepsets zijn er drie versies ten aanzien van de montage en ze zijn altijd geschikt voor zowel de kettinglijn die ontstaat bij naven met een inbouwbreedte van 142 mm én 148 mm.

Zoek de verschillen…

De montageopties (bij zowel Deore XT als SLX voorderailleurs)

Cranksets

Terwijl Shimano bij de nieuwe XTR groepset een nieuwe verbinding tussen de linker crankarm en de as introduceerde, blijft deze verbinding bij zowel de Deore XT als SLX identiek aan hoe deze al jaren is. Twee dwars geplaatste bouten klemmen de linker arm op de as. De beduidend meer elegante oplossing die Shimano vorig jaar dus toonde, blijft vooralsnog voorbehouden aan de topgroep.

De nieuwe Deore XT en SLX cranks krijgen wél dezelfde direct mount bevestiging voor de kettingbladen. Ook bij de crankset met twee kettingbladen wordt er feitelijk maar één kettingblad rechtstreeks op de arm gemonteerd; het tweede (kleinere) kettingblad wordt vervolgens aan de grootste gemonteerd. Een ‘triple’-optie zoek je tevergeefs (tenzij je bij de slijterij bent; een Karmeliet bevelen we je van harte aan…). Met twee kettingbladen vooraan en 12 kransen achteraan met een spreiding van 450% (10-45t) is het bereik al dermate groot, dat een derde kettingblad vooraan voltooid verleden tijd is geworden. Schandalig bewonderenswaardig (…) is overigens het feit dat de direct mount dus bij zowel XTR, Deore XT én SLX identiek is en dat je dus in principe een XTR kettingblad (of spider) kan monteren op een SLX crankset (of andersom…).

De armen zijn overigens – zoals altijd bij Shimano – van aluminium. Net als bij de XTR groepset zijn ze hol gesmeed. De as is nog altijd 24 mm en in staal uitgevoerd.

Voor de one-by setups heb je de keuze uit kettingbladen van 30t, 32t en 34t bij beide groepsets. Bij de Deore XT kun je ook nog een 28t en 36t kettingblad kiezen.

Van alle one-by zijn er drie ‘breedte’ versies:

  • 52 mm (FC-M7100-1 / FC-M8100-1) voor achternaven met een inbouwbreedte van 142 of (Boost)148 mm; de Q-factor (afstand van de pedaalmontage) is hierbij 172 mm;
  • 55 mm (FC-M7120-1 / FC-M8120-1) voor achternaven met een inbouwbreedte van (Boost) 148 mm met extra ruimte voor dikke banden en bijvoorbeeld de achtervork van een geveerd frame; de Q-factor is bij deze crankset 178 mm);
  • 56,5 mm (FC-M7130-1 / FC-M8130-1) voor achternaven met een inbouwbreedte van (SuperBoost)157 mm; de Q-factor hierbij is 181 mm.

Wil je vooraan twee kettingbladen, dan is dat altijd de combinatie van 36t en 26t kettingbladen. Van deze opties zijn er bij beide groepsets ook twee versies, simpel gesteld een niet-Boost en Boost versie. Alle cranksets zijn leverbaar met crankarmen van 165 mm, 170 mm en 175 mm. De Deore XT crankset is zelfs verkrijgbaar met 180 mm lange armen.

Cassettes

Zoals we al vaker hebben aangehaald, heb je bij de Japanse firma altijd opties. Heel veel opties zelfs. Met de gang naar 12 speed worden de opties echter wel wat beperkter. Omdat er met 12 kransen in een cassette simpelweg al een groot bereik kan worden gemaakt, volstaat het voor Shimano nu om – net als bij XTR – ‘maar’ 2 cassettes aan te bieden. Qua vertanding zijn ook de Deore XT en SLX 12 speed cassettes identiek; 10-45t met iets compactere stappen, en daarnaast 10-51t voor een maximaal bereik. Die laatste is overigens alleen bedoeld voor one-by setups. Ze maken óók gebruik van de nieuwe Micro Spline verbinding met de achternaaf, wat waarschijnlijk op korte termijn nog wel wat gevloek zal geven bij mensen die de groepset los willen kopen. Buiten DT Swiss is het aantal merken met deze cassette-montage optie vooralsnog behoorlijk micro…

Links de Deore XT, rechts de SLX cassette.

Qua constructie zijn de Deore XT en SLX cassettes behoorlijk identiek; ze hebben een aluminium spider met daarop stalen kettingbladen. Bij de Deore XT zijn de twee grootsten van aluminium; bij de SLX versies geldt dit enkel voor de grootste krans. Dat vertaalt zich logischerwijs ook naar redelijk verschillende gewichten – grote kettingbladen wegen nu eenmaal vrij veel. In het geval van de 10-51t opties weegt de Deore XT 470 gram en weegt de SLX versie met 534 gram 64 gram méér. Bij de 10-45t versies weegt de Deore XT 461 gram en die van de SLX groepset 513 gram.

Net als bij XTR hebben ook deze nieuwe cassettes de vernieuwde Hyperglide+ tandprofilering, wat sneller én stiller afschakelen onder last zou moeten betekenen.

Shifters

Zowel de Deore XT als SLX shifters zijn verkrijgbaar met een gewone klemband, of Shimano’s specifieke ISpec-EV montage, waarmee je de shifters met de remgreep combineert. Bij setups met een voorderailleur is de linker shifter als een ‘mono’-shifter uitgevoerd. Bij dit concept, dat vorig jaar werd geïntroduceerd bij de nieuwe XTR groepset, heb je slechts één hendel, die na elke schakeling terugkeert naar de uitgangspositie, ongeacht of je nu de voorderailleur op- of afschakelt.

Bij de Deore XT shifters hebben de hendeltjes rubber op hun uiteinden voor méér grip. Oók kun je meerdere versnellingen afschakelen dankzij de multi-release functie, die de SLX shifter mist.

Kettingen

Zowel de Deore XT als SLX ketting zijn opnieuw ontworpen en hebben een binnenplaat die wat verlengd is. Dit zou de ketting beter op zijn plek houden en toch sneller te schakelen zijn. Beide kettingen wegen 252 gram wegen (113 schakels inclusief een Quick Link) en echte verschillen zijn er dus ook niet echt.

Remmen

Bij zowel Deore XT als SLX is de 2-zuiger remklauw in feite dezelfde als die van de vorige generatie. De remblokken zijn dan ook uitwisselbaar. Het grootste nieuws is te vinden bij de 4-zuiger remklauw die vanaf nu beide groepsets hebben. Het ontwerp daarvan ligt in lijn met de 4-zuiger remklauw van de XTR groepset en dus zijn de nieuwe remblokken voor dié remklauw nu ook toepasbaar op de versies van Deore XT en SLX.

Qua remgrepen hebben beide nieuwe groepsets één remhendel die met zowel de XC (2-zuiger) als trail/enduro (4-zuiger) remklauwen gekoppeld kunnen worden. Ze zijn voorzien van Shimano’s Servo Wave principe voor sneller aangrijpen en toch hoge modulatie. De reikwijdte kan via de externe knop op de greep worden versteld en bij de Deore XT heb je ook nog de mogelijkheid om de vrije slag (het punt tot aangrijpen) te verstellen. Bij beide groepsets zijn de remgrepen ook nog voorzien van een extra steunpunt tussen de remzuiger en het stuur, zodat de hele greep een stuk stijver aanvoelt.

Tot slot hebben zowel de Deore XT als SLX remmen remschijven met Shimano’s Ice Technologies technologie. Hierbij bestaan de remschijven uit een sandwich van stalen schijven aan de buitenzijde met daar tussen een aluminium schijf, waardoor hitte beter wordt afgevoerd. Bij de Deore XT remschijven hebben die nog eens extra ‘Freeza’ koelvinnen voor nóg meer koeling. Opvallend detail is overigens dat er ook nog 140 mm schijven in de optielijst staan vermeldt bij beide groepsets.

Deore XT’s remschijf mét Freeza-koelvinnen.

Wielen en naven

Met de introductie van de Micro Spline passing voor de cassette, moest Shimano uiteraard zelf met passende wielen en naven komen. Op XTR niveau bleef het bij naven en al snel werd bekend gemaakt dat ook DT Swiss de specifieke passing leverbaar zou hebben. Shimano wielen en naven zijn de jongste jaren niet dé hardlopers geweest in de verkoop van het Japanse merk. Door de nieuwe cassette passing en het bewust niet vrijgeven aan de brede markt daarvan, zouden ze kunnen forceren dat hun naven en wielsets meer verkocht gaan worden. Shimano is alleen niet van gisteren en ze beseffen terdege dat wij opties willen. Inmiddels zien we mondjesmaat de Micro Spline drivers bij anderen opduiken en we hebben niet echt de indruk dat Shimano dat héél erg vindt, ondanks misschien een andere insteek bij de lancering vorig jaar. Hoe dan ook; ook Shimano zelf komt uiteraard met opties.

DT Swiss was aanvankelijk de enige firma buiten Shimano die Micro Spline ‘mocht’ aanbieden. Bij de introductie van hun nieuwe 180-naaf toonde ze nog eens welke opties aan drivers ze (en wij dus nodig!) hebben…

Voor de XTR groepset had Shimano géén wielset, maar komt voor de Deore XT nu wél met twee opties. Voor cross country toepassing hebben de M8100-serie wielen 24 mm brede aluminium velgen die optimaal zijn voor banden tot een breedte van 2,35”. De velgen zijn volledig gesloten en daarmee direct tubeless ready. De naven zijn uitgevoerd met 28 straight pull spaken en hebben alleen Boost (110×15 / 148×12 mm) inbouwbreedtes. Je hebt wél de keuze uit 27,5” en 29” diameters, waarbij het gewicht respectievelijk 1764 gram en 1830 gram per set is.

Voor het trail/enduro segment zijn de aluminium velgen 30 mm intern breed om goed te werken met bandbreedtes tot 2,6”. Ze zijn eveneens tubeless ready. Opvallend genoeg zijn ook de naven anders; ze zijn namelijk voorzien van normale naafflenzen en dus J-bend spaken. Ook deze wielsets zijn alleen verkrijgbaar met Boost-inbouwbreedtes en 27,5” en 29” diameters. De 27,5” versie weegt 1846 gram per set en de 29” wielset weegt 1932 gram.

Wil je zelf wielen opbouwen dan zijn er op SLX en Deore XT niveau nieuwe naven beschikbaar in alle gangbare inbouwbreedtes: vooraan 100×15 en 110×15 mm, achteraan 142×12, 148×12. Binnen de Deore XT groepset is ook nog een SuperBoost (157×12 mm) achternaaf beschikbaar. Vermeldenswaardig is dat de Deore XT achternaven gemiddeld zo’n 60 gram lichter zijn dan voorheen. Met 306 gram zijn het niet de lichtste, maar ook niet de zwaarste in het prijssegment.

Prijzen, verkrijgbaarheid en gewichten

Zoals altijd doet Shimano geen uitspraken over de prijzen. Daarvoor zullen we gewoon braaf moeten wachten tot de spullen werkelijk verkrijgbaar zijn. Deore XT zal vanaf juni al op nieuwe fietsen te vinden zijn. Vanaf vrijdag 14 juni 2019 zullen de delen ook via geselecteerde dealers leverbaar zijn. Voor SLX onderdelen moet je wachten tot medio juli.

Waar Shimano’s persberichten vaak ook spaarzaam waren wat betreft exacte opties of het gewicht, is dat dit keer beduidend anders. Het persbericht werd vergezeld van een compleet overzicht van gewichten, inclusief een vergelijk met de XTR topgroep:

Strike 2: Dé inhaalslag?

Na de lancering van de 12/11-speed XTR groep vorig jaar en de daaropvolgende leverproblemen (mede door een brand in fabriek van Shimano), was het eigenlijk koffiedik kijken wat de strategie voor de toekomst van de Japanse firma zou zijn. Met de lancering van twee groepsets (die ook niet bepaald in een paar weken te ontwikkelen én te produceren zijn), laten ze weinig te gissen over. SRAM’s stap naar 12-speed wordt gevolgd, maar Shimano weigert one-by als ultiem en allesomvattend te zien. Veel bereik, maar grote stappen. Dat werkt niet voor iedereen en Shimano biedt daar nu heldere opties.

Waar de opties in het verleden soms wat onduidelijk of zelfs overduidelijke last-minute opvullingen waren (zoals de 11-46t cassette met die grote stap bovenaan) is het beleid met twee cassettes, waarbij je er één wél kunt combineren met een voorderailleur, duidelijk, begrijpelijk én misschien wel precies dé opties die sommige klanten willen.

Wie vervolgens ook naar de gewichten kijkt, zal in een één-op-één vergelijk met SRAM’s 12-speed componenten zien dat de verschillen op dat vlak ook interessanter zijn geworden. De Deore XT 10-51t cassette weegt 470 gram, de SLX versie weegt 543 gram. SRAM’s GX Eagle cassette weegt 450 gram, terwijl de NX Eagle 615 gram weegt. Shimano’s Deore XT one-by crankset met een 32t kettingblad weegt zelfs (…) 1 gram minder dan SRAM’s GX Eagle.

Als de kwaliteit van de nieuwe delen goed is (en eigenlijk verwachten we niet anders) en ze kúnnen leveren, dan slaat Shimano met deze twee groepsets in één keer de homerun die velen nooit hadden durven verwachten.

De voorbije jaren zagen we het aantal fietsen dat in het midden en high-end segment met Shimano werd afgemonteerd, zienderogen slinken… De komende periode zullen de nodige nieuwe fietsen voor modeljaar 2020 worden gelanceerd; onze voorspelling is dat we mondjesmaat weer meer Shimano-afmontages zullen gaan zien.

Bron: bike.shimano.com

Geplaatst in Nieuws en getagd met , , , , .
Subscribe
Notify of
guest
0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments