On-the-fly bandenspanningsregeling: waarom zou je dat willen?
Bij Parijs-Roubaix is gaat het niet alleen op de benen en voldoende zitvlees, maar ook om het verstand van de coureur. Want op de ruim 50 kilometer kasseien in de 260 kilometer lange koers heeft de bandenspanning een grote invloed. Het kan de sleutel tot succes zijn.
Eén bandenspanning die op élk deel van het parcours perfect is, bestaat hier simpelweg niet. Op kasseien wil je lage druk. Iedere offroad biker weet immers dat dat op een grove ondergrond tractie, comfort én snelheid brengt. Maar kies een té lage druk en je loopt een hoger risico op stootlekken. Op glad asfalt rolt een band echter veel sneller op een hogere druk. Voor de gekte van Parijs-Roubaix moet je dus vooraf een compromis sluiten tussen hoge en lage druk. Want ‘effe bijpompe’ onderweg is er immers niet bij…
Maar nu dus wel! Atmos maakt het mogelijk om met draadloze knoppen tijdens het rijden de bandendruk aan te passen. Gekoppeld aan een moderne fietscomputer kun je continu je bandenspanning aflezen. En met wat extra regeltechniek kun je zelfs switchen tussen pre set minimum en maximumwaardes… of zelfs een langzame afloper tijdelijk op druk houden!
Hoe werkt het Scope Atmoz bandenspanningssysteem?
De hart van het Atmoz-systeem is een deelbare add-on-module, je óm een standaard naaf heen monteert. Een luchtslangetje naar het ventiel verbindt de naafmodule met de band. En met draadloze knoppen bedien je het dus. Goedkoop is het niet: Met € 3.998,- is deze kasseienknaller bepaald geen kiloknaller…
Het systeem bevat volgens de fabrikant alleen mechanische kleppen en een reservoir ín de band… maar geen pomp! Afgelopen jaar braken we als redactie al het hoofd over hoe het Atmoz-systeem van Scope precies zou werken. De module is via twee slangetjes gekoppeld aan iets dat lijkt op een Frans ventiel bij de velg. De module zelf zijn twee C-vormige delen die rond de naaf wordt geklemt. Hierin zit de regelelectronica. Het reservoir ín de band heeft een begindruk om de buitenband zo’n 30 keer van zijn minimale spanning naar zijn maximale terug te brengen. Het systeem voegt zo’n 300 gram per wiel toe. Scope claimt tot 30 W vermogenswinst, waarbij het systeem dus werkt zonder pomp of andere mechanische input die de rijder moet leveren. Zowel oppompen als aflaten gaat met 0,5 bar per seconde.
Jumbo-Visma aan de start met een concurrerend bandenspanningssysteem?
DSM op pad met Atmoz, dus. We zijn benieuwd! Maar afgelopen week plopten ineens ook foto’s op van een Jumbo-Visma fiets, gemonteerd met een vergelijkbaar systeem. Opvallend: Ook Jumbo-Visma is een Nederlandse ploeg en hun systeem van keuze, Gravaa KAPS, is ook Nederlands!
Maandag bezocht ik de website van Gravaa even. Veel meer dan een omschrijving en een telefoonnummer stond er niet op. Gisteren (donderdagavond) keek ik wéér… en trof nu ineens een complete webshop aan waar je een Gravaa bandenspanningsssysteem kan kopen voor € 4.299,-, opgebouwd als wielset met Reserve R-40|44-velgen. En je weet: volgens de UCI-regels moet een product te koop zijn om er mee te mogen racen. Dus ook wat dat betreft staan alle lichten op groen. We gaan zien of de Jumbo-Visma-rijdes het aandurven…
Gravaa: “gemiddelde vermogenbesparing van 20 Watt over hele Parijs-Roubaix
Als we Gravaa mogen geloven, is die keuze echter een no-brainer. Want hun claims zijn nóg sterker dan die van Scope: ze claimen namelijk bij 35 km/u een gemiddelde vermogenbesparing van 20 Watt over de hele koers, en een maximale vermogensbesparing van maar liefst 60 Watt op de zwaarste kasseienstroken. Amai… 60 Watt is echt een krankzinnig verschil in deze topsport. Daar voegen ze nog fijntjes de hogere grip, grotere controle en daarmee de kleinere kans op narigheid aan toe. Al met al meer dan genoeg om het meergewicht van zo’n 500 gram (de R-40|44 wielset weegt 1.907 gram en de 2 tot 4,5 W vermogensverlies per wiel tijdens het oppompen te compenseren, zo zeggen ze zelf.
Maareh… vermogensverlies tijdens oppompen? Ja, want de dikke KAPS-naven bevatten elk een pompje dat de band tijdens het rijden oppompt zodra je hem draadloos activeert. Dat gaat in een raceband met ongeveer 1,3 bar per kilometer. Beduidend langzamer dan bij Scope dus, zo lijkt het. Tip aan de concurrentie: overleven op de kasseien en demarreren direct ná een zware strook, als de KAPS-mannen nog zacht staan en bijpompen… ofzo.
Druk aflaten gaat trouwens wel sneller: als je het ventiel opent, dump je ongeveer 0,2 bar per seconde. Buiten werking draait de pomp overigens vrij en dus zonder vermogensverlies, claimt Gravaa.
Wanneer volgt de rest?
Wij laaglanders – en hier reken ik de Belgen ook even mee – hebben blijkbaar iets met dit soort systemen. Eerder ‘hadden we’ namelijk ook nog de bandenspanningssystemen van Velotto en White crow. Beide bedrijven bieden inmiddels echter alleen nog 404-meldingen, als ik ze digitaal bezoek. Maar wie weet zien we komend weekend nog meer teams die de gok wagen, met wat voor systeem dan ook. Daarbij wel opgemerkt dat het ons niets zou verbazen als de zaken last-minute toch niet doorgaan. Vorig jaar vertrok Team DSM alsnog zónder bandenspanningssysteem vanwege koudwatervrees. Niet iedereen was er van overtuigd of – en misschien wel meer belangrijk – er aan gewend. Want als er iets is dat niet fijn is, dan is het materiaal dat inconsistent reageert. Nu kun je beamen dat met een vooraf ingestelde hoge en lage druk je een relatief korte gewenningstijd kunt hebben. Ik deel die mening, maar wedstrijdrijders oordelen hier in de regel toch vaak anders over. En dat dat niet altijd over rationele argumenten gaat, doet er niet toe. Niet alleen de benen, óók het koppie moet goed zijn tijdens een koers.
Uiteindelijk wordt wedstrijdgebruik door velen gezien als hét ultieme bewijs dat iets goed is. En als D’n Wout of D’n Kolb (…) zondag winnen met een bandenspanningssysteem, dan is natuurlijk het hek van de dam. Na zondag weten we meer, we kijken nog meer uit naar Parijs-Roubaix dan normaal!
Tekst: Lars Vogelenzang
Bronnen: team-dsm.com/atmoz-pr & gravaa.com
