Test | FFWD Outlaw: Carbon mountainbike-wielen met uithoudingsvermogen

Tekst en foto’s: Arjan Kruik

FFWD Outlaw: stevige, lichte én betaalbare carbon mountainbikewielen?

Alhoewel we pas halverwege het voorjaar zitten, hebben de carbon mountainbikewielen van de Zwolse wielbouwer FFWD, de Outlaw, al redelijk wat beproevingen moeten doorstaan. Zo’n vijftienhonderd kilometer, met daarin een kleine vierduizend dieptemeters. Om die laatste op de teller te krijgen ben ik afgereisd naar het Italiaanse Zuid-Tirol, waar ze behalve heel veel zon ook schandalig lekker trails in de aanbieding hebben. De Nederlandse offroad-kilometers hebben we afgehaspeld op een Lapierre XRM, voor de Italiaanse trails was een Raaw Jibb passender gereedschap. Uiteraard met bij het terrein passende banden. Dus de lichte en snelle Ray en de Ralph van Schwalbe op de Lapierre en de solide en gripvaste Eliminator en Butcher van Specialized op de Raaw.

Beide bikes – en dus ook de wielen – hebben we niet gespaard, zowel niet qua terrein als voor wat betreft stof, blubber en nattigheid. Ze hebben het dus zeker niet makkelijk gehad, die Zwolse hoepels. Maar daarvoor zijn ze ook bedacht. Ik citeer hier de website van FFWD even: “De Outlaw is bedoeld voor de crosscountry- en marathonrijder die weet dat elk detail telt. Deze wielen met brede carbon velgen beschikken over voldoende reserves, óók voor die rijder die graag een ruiger parcours pakt. De kwaliteit van de velgen, met verstevigde nippelgaten en een bredere velgwand, zorgt ervoor dat de wielen zeker ook geschikt zijn voor all-mountain-gebruik.” Kortom, precies wat wij ermee gedaan hebben…

“Pick two?” Nee hoor, gewoon drie…

“Strong, light, cheap: pick two”, zou mountainbike-icoon Keith Bontrager ooit gezegd hebben. Maar bFFWD logenstraft deze uitspraak, want de Outlaw is namelijk sterk, licht én betaalbaar. Op dat eerste aspect kom ik later even terug, bij m’n rij-impressie, maar de andere twee punten pak ik nu even mee. Op onze weegschaal wegen de wielen samen 1.502 gram. Dat is inclusief de tubeless ventielen, dus als je die eraf haalt kom je uit net iets minder dan anderhalve kilo. Oké, dat is niet superlicht. Maar in relatie tot de prijs – 1.799 euro inclusief hoogwaardige DT Swiss 240-naven – is dat zeker niet zwaar. En met, dat verklap ik alvast, een uitstekende bouwkwaliteit.

Die kwaliteit is ingegeven door FFWD’s ‘built to last’-filosofie. Vandaar ook dat de wielen wegen wat ze wegen. FFWD erkent dat je makkelijk lichtere mountainbikewielen kunt bouwen. Maar dat zou ten koste zou gaan van de sterkte en de levensduur. En die moet maximaal zijn, zo vinden de in Zwolle. In dat kader gezien is het enigszins vreemd dat de garantie niet meer dan drie jaar bedraagt. Gelukkig heeft FFWD wel een mooie crash replacement-regeling. Als je tijdens het biken een velg beschadigd, kan je voor 450 euro een nieuwe velg krijgen. En die wordt ook nog eens voor je ingespaakt. Netjes.

Hoe zijn ze gemaakt?

De carbon velg van de Outlaw heeft een binnenbreedte van 30 millimeter en brede, haakloze flanken. En ze zijn symmetrisch. Dat roept in een tijd dat veel velgen juist asymmetrisch zijn vragen op. Het antwoord: in het achterwiel, waar het probleem de verschillen tussen de spaakspanning links en rechts het meest speelt, gebruikt FFDW een naaf met flenzen die links en rechts een andere diameter hebben. Door dit trucje toe te passen realiseert FFWD een wiel dat links en rechts – ondanks het symmetrische velgontwerp – toch over een min of meer gelijke spaakspanning beschikt. En dat is een voorwaarde voor een evenwichtig wiel met een lange levensduur.

De 28 stalen spaken in de Outlaw zijn gespaakt in een klassiek drie-maal-kruispatroon. Voor het achterwiel gebruikt FFWD de Sapim CX-Sprint, het voorwiel is gespaakt met de iets dunnere en lichtere Sapim CX-Ray. Dus stevig waar het moet en wat lichter waar het kan. De spaakgaten zijn verstevigd met extra carbon, wat uitscheuren moet voorkomen. De spaakgaten zijn bovendien in de spanrichting van de spaak geboord, zodat de nippels en spaken netjes in één lijn staan. De spaaknippels zijn van messing. Dat is weliswaar zwaarder dan aluminium, maar tevens degelijker.

FFWD heeft de testwielen uitgerust met hoogwaardige 240-naven van DT Swiss. Maar voor driehonderd euro minder is de Outlaw er ook met FFWD’s eigen naven, inclusief ratchet-vrijloop. Daarmee komt een complete set op 1.595 gram. Oftewel honderd gram meer dan de testwielen.

Hoe bevallen ze?

Banden omleggen en tubeless maken

De Outlaw wordt geleverd inclusief voorgemonteerd velglint en een tubeless ventiel. Omleggen van banden is appeltje-eitje, zowel bij de soepele xc-rubbers van Schwalbe als de stijvere en zwaardere trail-banden van Specialized die we gebruikt hebben. Natuurlijk, zonder bandenlichters krijg je er tegenwoordig geen band meer om, maar de kracht die je moet gebruiken om de hieldraad over de velgflank te wippen is gering. Daarna gewoon oppompen met een vloerpomp, laten ploppen en klaar. Geen van de gebruikte banden verliest na het oppompen druk. En als ik de banden laat leeglopen om via het ventiel een sapje toe te voegen, blijven de hieldraden keurig op hun plaats. Dat heb ik toch echt wel eens anders gezien, zeker bij stugge trail-banden.

Op een lichtgewicht xc-bike

Wielen testen is lastig werk. Niet alleen omdat de gebruikte band een enorme invloed heeft op het rijgevoel. Maar ook omdat je hoofd sommige optische indrukken verkeerd interpreteert. Zo had ik vanwege z’n redelijk massieve uiterlijk vooraf het idee dat de Outlaw een kneiterstijf en dus oncomfortabel wiel zou zijn. Maar het tegendeel is waar. Natuurlijk, er zijn zeker carbon wielen die comfortabeler zijn dan de Outlaw. Maar dergelijke wielen zitten vaak op of zelfs over het randje van ’te slap’. En bij de Outlaw is dat zeker niet het geval.

Dat wil zeggen, bij mijn 75 kilo. Gemonteerd onder een lichtgewicht xc-fully, de eerder genoemde Lapierre XRM, is er een fijne balans tussen directheid enerzijds en een zekere mate van souplesse anderzijds. Bij hard aanzetten heb ik niet het idee dat er energie verloren gaat, maar tegelijkertijd zijn de wielen prettig vergevingsgezind, wat de controle in lastige wortelsecties ten goede komt. Ook de G-krachten die snelle kuipbochten op routes à la Amerongen oproepen, brengen de Outlaws geenszins van hun stuk. Ja, je voel je dat de wielen hard moeten werken. Maar ze weten hun vorm en consistentie te behouden.

Ondanks z’n relatief geringe gewicht en gevoelde directheid is de Outlaw geen wiel dat een wow-gevoel oproept. Dat ligt niet aan het wiel, maar aan mij. Als verwende mountainbikejournalist heb ik namelijk regelmatig de gelegenheid met superlichte en pepedure wielen te rijden. En dan voelt de anderhalve kilo van een set Outlaws toch nét wat minder speciaal. Maar dat betekent niet dat de Outlaws zwaar zíjn. Natuurlijk niet. Bij aanzetten gaan ze heerlijk vlot vooruit, zeker in combinatie met Schwalbe’s lichte en soepele Ray en Ralph. Met de Eliminator en de Butcher van Specialized is het effect aanmerkelijk minder. Wat wil je, deze trailbanden wegen elk zo’n kilo per stuk end oen daarmee het lage gewicht van het wiel teniet.

Op een heavy-duty trailbike

Dat brengt me bij de buitenlandse ritten met een zware trailbike, een aluminium Raaw Jibb. Ook hiermee hebben we de Outlaws niet gespaard. Rotsen, wortels en keien, de carbon hoepels moeten het allemaal verwerken. En dat doen ze verrassend goed. Verrassend, omdat anderhalve kilo voor een paar trail-wielen aan de lichte kant is. Maar ze kunnen het hebben, want van zwabberen of onnauwkeurig stuurgedrag is geen sprake. Sommige te stijve carbon wielen hebben de neiging als een op hol geslagen biljartbal van keien en randjes af te ketsen. Het omgekeerde is waar bij de Outlaw; het geen probleem de gekozen lijn vast te houden. Souplesse is hier het sleutelwoord.

Alles hosanna dus? Dat nou ook weer niet. Als je een lichtgewicht carbon wiel als de Outlaw meeneemt naar de Alpen, dan loop je vroeg of laat tegen grenzen aan. En die grens wordt in dit geval het duidelijkst gevormd door de supersnelle kuipbochten die je op de speciale biketrails kunt aantreffen. Hier kunnen de G-krachten dermate hoog worden, dat de Outlaw de handdoek in de ring moet gooien. Je voelt ze onder je worstelen. Maar hoe ze ook lijden, ze leveren hun strijd in stilte. Het luide pingen waarmee sommige wielen je rit akoestisch verlevendigen, blijft bij de Outlaw achterwege.

Na een paar dagen roegen over spannende paadjes zijn ze nog kaarsrecht, is de spaakspanning nog evenwichtig en zijn de flanken nog ongeschonden. Terwijl ze toch de nodige doorslagen geïncasseerd hebben. Klinkt te mooi om waar te zijn? Ik val in herhaling, maar neem toch nog even mee dat ik maar een kleine 75 kilo weeg. En co-tester Sebastiaan zit daar nog onder. Ben je veel zwaarder, dan zal je waarschijnlijk eerder tegen de grenzen aanlopen dan wij.

Conclusie

Wij, de trails, het weer; we hebben allemaal ons best gedaan de Outlaw van FFWD door de knieën te dwingen. Maar redelijk tevergeefs, want de Outlaw is een taaie rakker gebleken. Zelf op buitenlandse paden die vér buiten z’n beoogde toepassingsgebied liggen, hebben deze Zwolse wielen zich kranig geweerd. Dus om terug te komen over mijn opmerking over de iconische uitspraak van Keith Bontrager: deze Amerikaanse mountainbikelegende heeft uiteindelijk tóch ongelijk. FFWD laat namelijk overtuigend zien dat het met moderne materialen én een slim distributiemodel wel degelijk mogelijk is een wiel te construeren dat sterk, licht én betaalbaar is.

Nee, de Outlaw is niet het allersterkste carbon wiel. En ook niet het allerlichtste of allergoedkoopste. Maar als je alles bij elkaar optelt, is de value-for-money die FFWD met de Outlaw biedt dik in orde. Licht genoeg voor de veeleisende xc-rijder, sterk genoeg voor uitstapjes naar de Alpen en betaalbaar genoeg om geld over te houden voor andere leuke dingen. En dan is er nog de goede crash replacement-regeling. Een levenslange garantie zou wat dat betreft het puntje op de i zijn. Maar ook met de huidige garantie van drie jaar zijn deze wielen van FFWD het aanschaffen zeker waard.

Omdat 1.500 kilometer natuurlijk niet zo veel is, blijven de Outlaws voorlopig nog even rondrollen. Mochten zich daarbij nog zaken voordoen die een aanvulling kunnen zijn op de bovenstaande test, dan zullen we dat hier melden. En zo niet: geen nieuws is goed nieuws.

Reactie van Rik van Putten, marketing-manager van FFWD

Even over jullie opmerking over de “slechts” drie jaar garantie die wij op de FFWD Outlaw verlenen. Een levenslange garantie is iets waar ook wij regelmatig naar kijken. Logisch, want dat is een super marketing-tool. Maar we hebben onze bedenkingen bij de uitvoering van zo’n garantie. Onze nuchtere aanpak laat zich lastig vertalen naar een dergelijke claim. Immers, er zijn vaak hele kleine lettertjes die definiëren wat ‘levenslang’ inhoudt. Is dat de levensduur van een wielset? En hoe bepaal je die dan? Of is het alleen een garantie op fabrieksfouten? In onze beleving ontstaat er dan een grijs gebied en dat past niet bij ons. Wij zijn graag duidelijk.

Daarnaast zijn we heel coulant als het om service en garantie gaat. Dat blijkt ook uit vele goede reviews die gebruikers van onze wielen achterlaten na een servicebeurt of een garantieafhandeling. Daarnaast kan je ook afvragen of de merken die wel levenslange garantie aanbieden, deze verwerkt hebben in de prijzen van hun wielen. Wij kiezen bij het neerzetten van onze wielsets voor een scherpe prijs/kwaliteitverhouding.