Test | KTM Scarp Master 2023: Compromisloos knallen

Tekst en foto’s: Arjan Kruik

Met speciale dank aan Klein Tweewielers voor het rijklaar maken van de testfiets

KTM Scarp Master: oldskool of ouderwets?

Oldskool of ouderwets? Ehh, is dat niet hetzelfde? Niet helemaal. Het woord ‘ouderwets’ heeft vaak een enigszins negatieve connotatie, terwijl ‘oldskool’ refereert aan zaken uit het verleden die we nu nog steeds tof vinden. Na een paar weken rondrijden op de Scarp Master van het Oostenrijkse KTM denk ik dat de term oldskool absoluut op deze dubbelgeveerde carbon knalbak van toepassing is.

Waarom ik dat vind? Bij veel actuele xc-fullies zijn de geometrie en de vering in toenemende mate afgestemd op de lastige afdalingen die je op de hedendaagse (buitenlandse) wedstrijdparkoersen terugvindt. Logisch. Maar op de relatief makkelijke Nederlandse mountainbikeroutes kan zo’n moderne geometrie wat teveel van het goede zijn. En heb je misschien meer aan een wat meer behoudende geometrie. Lees: minder lang, laag en lui, zoals twee, drie modelgeneraties geleden nog gebruikelijk was.

De Scarp heeft z’n wortels in die xc-fullies van toen, maar KTM heeft er wel een modern sausje overheen gegoten. En dat maakt deze Oostenrijkse xc-bike, verrassend genoeg, ideaal voor de gladgewalste slingerparkoersen die in Nederland inmiddels alomtegenwoordig zijn. Wat dat voor sausje is? Dat leg ik je hieronder uit.

Frame

Lichtgewicht UDH-carbon

Het frame van de KTM Scarp Master is gemaakt van UDH-carbon. Dat is een type carbon waarbij deze vezels niet geweven zijn, maar allemaal in dezelfde richting lopen. Unidirectioneel dus. Dat heeft twee voordelen. In de eerste plaats lopen alle vezels in de richting die de ontwerper het meest optimaal acht, waardoor in theorie minder vezels nodig zijn om tot eenzelfde sterkte te komen als bij geweven carbon. Daarnaast is er bij UDH-carbon minder loze ruimte tussen de vezels, waardoor de verhouding tussen vezels en hars gunstiger is. Wat op zijn beurt resulteert in een lichter frame.

Dat van de Scarp Master in maat L weegt volgens KTM 1.686 gram schoon aan de haak, dus zonder demper en hardware. Dat is helemaal in lijn met wat andere gerenommeerde merken voor elkaar krijgen. Ter vergelijking: het frame van de Giant Anthem Advanced weegt 1.640 gram, dat van de Trek Supercaliber doet 1.764 gram. De kabels en leidingen gaan aan de zijkant van de balhoofdbuis naar binnen en lopen geheel binnendoor naar hun eindbestemming. In het voorframe is plaats voor twee grote bidons en eventueel een reserveband met co2-patronen.

Geometrie: behoudend maar niet ouderwets

Als het gaat om het frame doet de KTM dus beslist niet onder voor de concurrentie. Maar een laag gewicht alléén is niet zaligmakend. Sterker: een goede, capabele geometrie is veel belangrijker. Maar wat is een goede en capabele geometrie? Net als gewicht laat ook geometrie zich in cijfers vatten. Echter; waar die van massa absoluut zijn, zijn de geometriegetallen dat zeker niet.

Zoals ik bij m’n introductie al schreef zit KTM met de geometrie van de Scarp aan de behoudende kant van het spectrum. Leg de cijfers maar eens naast die van bijvoorbeeld de gloednieuwe Specialized Epic World Cup. Maar behoudend is nadrukkelijk niét ouderwets. Ik zou het eerder doelgericht noemen. Zo bedragen de bal- en zitbuishoek respectievelijk 68,5 en 75 graden. De liggende achtervork is met 435 millimeter gemiddeld kort en hetzelfde geldt voor de lengte van de balhoofdbuis, die 115 millimeter meet.

De bovenbuis is met 620 millimeter zeker niet korter dan gemiddeld. Maar omdat de reach dat met 458 millimeter wel is, is de zitpositie zeker niet te gestrekt, ook al omdat de stuurpen met 50 millimeter ook nogal kort is. Daarover straks meer. Ook de wielbasis is korter dan die bij veel recentelijk gelanceerde xc-fullies: 1.166 millimeter.

Vering

Directe aansturing

De achtervering van de Scarp komt conform de huidige trend met een staande achtervork die de demper direct aanstuurt, zonder tuimelaar of hevel die de overbrengingsverhoudingen verandert. De hevel die de achterbrug met de bovenbuis verbindt, is er dus alleen maar om de Fox Float DPS Factory-demper te vrijwaren van dwarskrachten. Fijn: met behulp van een hendel onder het stuur kun je kiezen tussen de standen ‘open’, ‘gesloten’ én een extra klimstand ertussen.

Wat mij betreft is dat een plus, die klimstand, want met systemen die uitsluitend de keuze bieden tussen ‘open’ en ‘dicht’ is het vaak maar behelpen. Want ‘open’ is vaak teveel open en ‘dicht’ is eigenlijk alleen maar fijn op asfalt. De klimstand maakt de vering iets stugger, maar laat de vering nog wel reageren op oneffenheden, zodat de goede tractie – naast comfort dé reden om op een fully te rijden – gehandhaafd blijft.

Flex-stays

De Scarp komt overigens met maar één gelagerd draaipunt, ter hoogte van de bovenkant van het voorblad. Achterin de achterdriehoek zitten geen draaipunten, hier is het de slanke staande achtervork zélf die vervormt als het achterwiel omhoog komt. Die staande achtervork staat trouwens in rust onder spanning. En bij 25 procent negatieve veerweg, dus als je op jet fiets zit, zit er juist géén spanning in het materiaal. Hierdoor zou de vering volgens KTM beter reageren op kleine oneffenheden.

Een Fox 32 SC Factory vangt aan de voorkant de klappen op. Deze vork is niet alleen mooi oranje, maar vooral ook licht en effectief. Je bedient de ingaande demping met dezelfde knop die ook de demper aanstuurt. Fijn als je regelmatig het voorwiel moet uitnemen: de steekas met snelspanner.

Onderdelen

Bij de onderdelen van de Scarp Master wil ik eigenlijk niet te lang stilstaan. De voornaamste reden: de KTM is rondom uitgerust met Shimano XT en dan heb je, zo is onze ervaring, maar weinig reden tot klagen. Van transmissie tot remmen, het functioneert allemaal bovengemiddeld goed. Met, dat wel, de opmerking dat de voorste remschijf met een diameter van 160 millimeter aan de kleine kant is voor gebruik buiten Nederland, zeker als je meer weegt dan een kilo of 75.

Maar goed, in Nederland moet je wel héél gek doen om met deze remmen in de problemen te komen, daar zijn de afdalingen gewoon niet lang genoeg voor. Als je dus vooral hier je rondjes rijdt, zijn de remmen prima. Hetzelfde geldt voor het relatief grote, 34-tands voorblad. Voor de Alpen misschien wat aan de grote kant, maar precies goed in Nederland.

Net als de transmissie en de stoppers is ook de rest van de onderdelen, waarvan de meeste het KTM-logo dragen, gewoon goed. Niet het lichtste, niet met de meeste bling, maar wel functioneel en betrouwbaar. En wil je lichter, dan kun je deze bike natuurlijk successievelijk upgraden.

Wielen en banden

Ook op dit punt heeft KTM de juiste keuzes gemaakt. Alhoewel het KTM-logo de brede aluminium velgen met 28 gebuste spaakgaten siert, komen ze feitelijk bij DT Swiss vandaan, dus dan weet je dat je goed zit. Dito voor de naven, die uit DT Swiss’ 370-serie komen en waarvan de achterste naaf is uitgerust met de beproefde vrijloop met getande schijven waarom DT Swiss zo bekend staat.

Ook de banden zijn een no-brainer. Racing Ray voor en Racing Ralph achter, beide in Schwalbe’s snelle Addix Speed-rubbersamenstelling. Okay, persoonlijk zou ik de banden graag in 2.35 inch zien, maar dankzij de brede velg staan ook de gemonteerde 2.25’s er lekker breed bij.

Hoe rijdt de KTM Scarp Master?

Fijn voor Nederlandse routes

We rijden de KTM Scarp Master op onze vaste routes in West-Brabant, maar de bike gaat ook mee naar de Achterhoek. Daar, in het oosten van Nederland, treffen we de klimmetjes die we in het westen missen. Klimmetjes waarop de KTM Scarp Master zich helemaal thuisvoelt. Zoals ik hierboven schreef zijn de geometrie behoudend en de veerweg relatief gering. Maar op de bochtige, glooiende en voornamelijk gladde trails van de Achterhoek is dat eerder een voor- dan een nadeel.

Het onderstel zit onmiskenbaar in de categorie ‘stevig’, niet alleen met de demper in de klimstand, maar ook als-ie geheel open staat. Eigenlijk precies zoals fanatieke Snelle Jelle’s het graag zien, maar dan zonder het oncomfortabele ‘harde randje’ dat sommige andere crosscountry-fullies wel eens plaagt. Met nèt een beetje minder negatieve veerweg dan 25 procent houdt de demper zich namelijk prettig koest, terwijl achtertrein toch soepel over oneffenheden rolt. Met daarbij de constatering dat de vering het meeste comfort genereert als je de Scarp flink op gang houdt. Als je meer van het comfortabel toeren bent, zijn er voor jou betere bikes denkbaar dan deze Oostenrijker.

Ondanks dat de demper in de open stand het meest comfortabel is, rijden we de bike toch meestal in de tussenstand, dus met de ingaande demping wat meer dicht. Dat gaat enigszins ten koste van het comfort, maar levert gevoelsmatig wel meer efficiëntie op. Of het onderstel in deze stand ook écht sneller is, durf ik niet te zeggen. Maar het bijkomende voordeel van extra tegendruk in snelle kuipbochten is evenmin te versmaden. Hetzelfde geldt voor de compressie die optreedt onderin de opeenvolgende bulten en kuilen die de Achterhoekse routes karakteriseren. Ook hier is de extra tegendruk erg prettig, omdat je daardoor vanuit de bodem van zo’n kuil makkelijker snelheid meeneemt naar de volgende bult.

Ieder voordeel heeft z’n nadeel

Het is een genot om de Scarp zo snel als je kunt door opeenvolgende kombochten te dirigeren. Gewoon je lijn kiezen en de bike doet vervolgens precies wat van ’m verwacht wordt, zonder over- of onderstuur en met de druk mooi over beide wielen verdeeld. Tot zover het mooie verhaal, want perfect is de KTM Scarp niet.

Allereerst is er natuurlijk de relatief geringe en vooral redelijk stugge veerweg, waardoor de Scarp merkbaar meer moeite heeft wortelsecties dan sommige nieuwere xc-fullies die aan de achterkant meer veerweg beschikbaar hebben. En dan is er nog de diepe zitpositie en de relatief steile balhoofdbuishoek. Die staan in combinatie met de korte achtertrein niet alleen garant voor het haarscherpe stuurgedrag, maar zorgen ook voor nervositeit in snelle en/of steile afdalingen. Je moet er dan echt je aandacht bijhouden.

De vreemde combinatie van korte stuurpen (50 millimeter) en relatief smal stuur (720 millimeter) helpt dan niet echt. Een breder stuur was hier beter geweest. Of een iets langere stuurpen. Zoals de cockpit nu is ingericht, is het vlees nog vis.

Conclusie

Je zou bijna denken dat de KTM Scarp Master niet uit Oostenrijk komt, maar uit Nederland, zó goed voelt deze fullsuspension zich thuis op de hedendaagse Nederlandse mountainbikeparkoersen. Licht, snel en wendbaar en met voldoende tractie en comfort. Dat wil zeggen, op het terrein dat je hier onder je wielen krijgt. Neem je de Scarp mee naar het buitenland, dan is de kans groot dat tegen de grenzen aanloopt van wat deze xc-fullie aankan. Vering, zitpositie, geometrie en ook de banden en vooral de remmen schieten dan al snel tekort.

“Je zou bijna denken dat de KTM Scarp Master niet uit Oostenrijk komt, maar uit Nederland, zó goed voelt deze fullsuspension zich thuis op de hedendaagse Nederlandse mountainbikeparkoersen.”

Maar goed, wie z’n rondjes voornamelijk in Nederland rijdt en dat liefst zo snel mogelijk, die haalt met de KTM Scarp Master echt een hele fijne xc-fully in huis. En al helemaal als je de prijs in je overwegingen gaat meenemen. 5.399 euro vraagt KTM voor de Scarp Master. Ja, dat is veel geld. Maar desondanks een redelijk scherpe prijs voor een bike met lichtgewicht carbon frame, Fox Factory-vering en een complete Shimano XT-groep. Het enige minpuntje is het smalle stuur, maar dat heb je natuurlijk zo vervangen.

KTM Scarp Master 2023 | Prijs, specificaties en geometrie

Onderdelen, gewicht en prijs

Frame	Premium Carbon UDH
Vork	Fox 32 Float SC Factory, 100 mm veerweg
Achterdemper	Fox Float DPS Factory, 3-pos., 95 mm veerweg
Achterderailleur	Shimano XT, 12-speed
Schakelaar	Shimano XT, 12-speed
Crankset	Shimano XT, 34t, 172,5 mm
Cassette	Shimano XT, 10/51t
Ketting	Shimano XT
Remmen	Shimano XT
Remschijven (v/a)	Shimano XT Freeza , 160/160 mm
Velgen	KTM Comp Trail 29 CL, aluminium, 30 mm binnenbreedte
Naven	DT Swiss 370
Voorband	Schwalbe Racing Ray Evo SuperRace, 29 x 2.25″
Achterband	Schwalbe Racing Ralph Evo SuperRace, 29 x 2.25″
Stuur	KTM Team Flat, 720 mm breed
Stuurpen	KTM Team, 60 mm
Zadel	Selle San Marco Shortfit Open
Zadelpen	KTM Team, Ø 30,9 mm
Gewicht compleet	10,93 kg (framemaat L)
Prijs	€ 5.399,-
Garantie	3 jaar garantie op het frame voor 1e eigenaar

Geometrie

Website fabrikant: ktm-bikes.at