Test | Ritchey Beacon WCS gravelstuur met extreme flare

Tekst: Jeroen van den Brand // Foto’s: Arjan Kruik

Gravelstuur: flared drop bar

Sinds er gravelbikes zijn, zijn er ook gravelsturen. Ja, zet ergens ‘gravel’ voor en het is haast automatisch ‘nieuw’ en hip, zou je denken. Maar wat is een gravelstuur eigenlijk? In de regel wordt een gravelstuur gekenmerkt door z’n onderuit getrokken uiteinden, flared in goed Nederlands. In een eerdere special deden we al eens uit de doeken wat die flare exact inhoudt en wat het je in potentie kan brengen. Kort door de (race)bocht genomen, geeft een flared stuur je méér controle en comfort.

Ik had al ervaringen met flared racefietssturen op de mountainbike nog voor het een ding werd op gravelbikes. Vanuit mijn liefde voor materiaal uit de begindagen van de mountainbikesport, kende ik het WTB RM-2 stuur, ook wel de dirt drop genaamd. Op een aantal van mijn klassiekers was ik begin jaren nul met zo’n stuur onderweg. Het is een vrij diep stuur, waarbij het primair de bedoeling is dat je onderin de beugels hangt. Je combineerde dit stuur op je mountainbike met een hoge stuurpen, waardoor je zithouding nauwelijks anders is dan met een vlak stuur. Door de hoek waaronder je handen staan én het feit dat je ín een beugel hangt, ontstaat een hoge mate van ‘in je fiets zitten’-gevoel. En samen met de breedte geeft dat extra controle. Zoveel zelfs dat ik met mijn stalen hardtails met starre vork vervolgens harder afdaalde, dan wanneer ik er een vlak stuur op had. De ver uitstaande stuuruiteinden gaven ook nog eens een grote hefboomwerking die ik bij klimmen erg kon waarderen. Aspecten die maakte dat ik uiteindelijk zelfs mijn eigen ontworpen singlespeeder volledig rond dat stuur ontwikkelde.

Ritchey Beacon WCS: oldskool dirt dropper in moderne jas

En het zijn precies die ervaringen die maakte dat ik bovengemiddelde interesse heb ik de Beacon. Dit aluminium stuur van Ritchey, dat werd in geïntroduceerd in 2020, kun je gerust zien als een compacte versie van de originele Dirt Drop. En juist z’n compacte diepte maakt hem voor mij nóg interessanter voor mijn gravelbike, of atb, zoals ik hem tegenwoordig noem.

Ritchey’s Beacon heeft namelijk een diepte van slechts 80 millimeter, waarbij de zijkanten van het stuur 36 graden onderuit (‘flare up’) zijn gebogen. De uiteinden van het stuur wijzen vervolgens nog eens 6 graden naar buiten (‘flare out’). Ritchey levert de Beacon in een Comp- en WCS-versie. De Comp is gemaakt van 6061 aluminium, weegt 300 gram bij 42 centimeter en kost zo’n 60 euro. De WCS kost circa 114 euro en is gemaakt van 7050 aluminium en weegt zo’n 30 gram minder. Beide versies zijn te krijgen in 40, 42, 44 en 46 centimeter breedte, gemeten ter hoogte van de plek waar je grofweg je grepen monteert. Ik heb de Beacon WCS in 42 centimeter op mijn gravelbike gemonteerd.

Breed én ondiep: het beter-sturen-stuur

Je hebt mijn gravelbike, annex atb, onlangs misschien al voorbij zien komen bij de mijn testverhaal van Schwalbe’s G-One RX-banden. Mijn Santa Cruz Stigmata gaat erg goed op breed rubber en de bike als geheel, met z’n vrij lange geometrie, is voor mij een avonturenmachine die het concept van gravelbike volledig oprekt. Deze fiets complementeert mijn drang die ik bij vrijwel elke gravelrit ervaar: zodra ik een smal paadje zie, wil ik er in duiken. Ik kan nu eenmaal mijn mountainbikegenen niet onderdrukken. Op de Stigmata doe ik dat vervolgens met mijn handen nagenoeg exclusief onderin de beugel.

Die houding hou ik ook lang vol, juist omdat bij het Ritchey Beacon WCS-gravelstuur het verschil tussen de grepen en onderin het stuur niet extreem is. Het wisselen tussen die posities gaat dan ook gemakkelijk en ik hoef vóór ik vertrek niet een aantal yoga-poses uit te voeren om mijn rug los te krijgen. De bocht is ook dusdanig gevormd dat de scherpste knik (om hem dus ondiep te maken) op een plek zit waar je niet met je handen rust. Het gevolg is dat daar waar je handen wél rond het stuur grijpen, de buiging subtieler en daarmee meer ergonomisch is. Het lijkt een detail van niets, maar dit is echt essentieel, want je wordt niet zeer expliciet één positie opgedrongen.

Door de flare van 36 graden staan mijn handen ook in een meer natuurlijke hoek ten opzichte van mijn bovenarmen. Het voelt allemaal erg comfortabel aan. Iets dat ik bij een meer traditioneel racefietstuur nóóit zo ervaren heb. Voor mij maakt de Beacon dat de beugel juist off-road extreem veel nut heeft. Het stuur geeft letterlijk meer houvast om een flink potje te sturen en af te dalen met méér vertrouwen dan met de handen boven op de grepen.

Schakel-/remhendels

De extreme flare betekent ook dat de grepen onder een flinke hoek staan. Die pak je dan dus ook bovenop anders vast. En dat werkt niet bij elke greep even fijn. De Sram Force-grepen liggen prima in mijn handen. Die grepen zijn namelijk redelijk afgerond en er zijn geen scherpe overgangen. De Shimano GRX Di2-grepen van de laatste generatie zijn meer hoekig, en daarin dus ook méér uitgesproken als ze onder een hoek staan. Ervaringen op dit stuur met die grepen heb ik echter niet. Op de Origine Graxx die ik eerder testte, gebruikte ik ditzelfde stuur in combinatie met mechanische Shimano GRX-grepen. Die combinatie werkte ook prettig.

Met de handen bovenop de grepen staan beide handen natuurlijk wel wat naar buiten gedraaid. Met een stuurbreedte van 42 centimeter is de hoek van mijn polsen daarbij gewoon comfortabel. Zodra ik in een klim ga staan, wordt die hoek wel wat heftiger. Schakelen lukt me dan nog wel, maar remmen vraagt iets meer lenigheid. Maar wie klimt en remt tegelijkertijd? Precies.

Zoeken en wennen

Van onderin in het stuur gaat het schakelen met Sram-schakelaar goed, omdat er maar één hendel per zijde is. Met schakelaars van Shimano Di2 en TRP met twee knoppen is het soms wat lastig de juiste te pakken te krijgen. Het bedienen van de remmen gaat goed, maar heb wel wat aan de reikwijdte van de remgrepen moeten verstellen om écht goed uit te komen. Uiteindelijk is dit alles natuurlijk ook extreem afhankelijk van het formaat van je handen.

Algemeen durf ik wel te stellen dat het bereiken van de rem- en schakelhendels van onderuit het stuur wel meer gevoelig is voor de positie van de grepen op het stuur dan bij een meer traditionele racebocht. Voor het instellen neem je dus het best even de tijd, voordat je stuurlint gaat wikkelen. Hou daarbij ook rekening met de hoek waaronder je het stuur in je stuurpen monteert. Ik heb daarbij vooral gekeken naar een zo natuurlijk mogelijke hoek van mijn handen onderin het stuur wanneer ik op het zadel zit.

Conclusie

Geometrie en banden zijn de meest dominante factoren die rijeigenschappen van je fiets beïnvloeden. Maar waar een stuur eerder vooral zaken als ergonomie en dus comfort bepalen, heeft de extreem uitgesproken vorm van het Ritchey Beacon WCS stuur wél een grote invloed op je fiets. Je gebruikt het stuur door z’n vorm écht anders dan meer reguliere sturen op je gravelbike.

Voor noestig tegen de wind in beuken biedt dit stuur niet per se een meerwaarde. Voor ontspannen toeren met de handen bovenop en voor stevig stuurwerk vind ik het stuur briljant. Door z’n compacte vorm en de extreme flare geeft de Beacon je met de handen onderin een hoog ‘in-je-fiets-zitten’-gehalte. Dat draagt absoluut bij aan controle én comfort. Meer dan met welk ander gravelstuur rij ik bij de Beacon vanwege z’n ondiepe constructie vaak onderin de beugel. En door z’n breedte rijg ik met veel lol slingerpaadjes aan elkaar en is mijn gravelbike breder inzetbaar.