Test | Shimano RX8R 2023: Gravelschoen met een coltrui

Tekst: Jeroen van den Brand // Foto’s: Marleen Mescher & Jeroen van den Brand

Gravel-specifieke fietsschoenen

Als je – in tegenstelling tot collega Lars – net als ik weinig specifieke eisen hebt ten aanzien van de pasvorm van je fietsschoenen, dan is er een behoorlijk breed aanbod. Je hoeft geen genoegen te nemen met ‘zomaar’ een passende fietsschoen; er zijn kleuren en vormen te over en als je goed rondkijkt kom je ook behoorlijk veel specialistische exemplaren tegen.

‘De gravelschoen’ zou je ook als een specialistische schoen kunnen betitelen. Maar dit type, dat vaak het midden houdt tussen mountainbike- en racefietsschoenen, kent inmiddels zelf óók al flink wat variaties. De RX8R-gravelschoen van Shimano is er daar één van. Met z’n halfhoge manchet is-ie meer weersbestendig… en houdt-ie gravel, oftewel steentjes buiten.

Niet waterdicht

Ook al ben ik gedurende mijn fietscarrière meer en meer een goedweerfietser geworden, modder en andere troep weerhouden me niet om op pad te gaan. Zolang het droog is van boven, vind ik het goed genoeg. En de voorbije periode ontbrak het beslist niet aan water van onderen. En al vrij snel stel ik dan ook vast dat je beter een setje overschoenen over de RX8R-gravelschoenen aantrekt als je droge voeten wilt houden. Want waterdicht is de coltrui – of enkelmanchet – niet. De gebreide elastische stof waarmee de manchet is gemaakt, houdt allerminst water tegen. Al bij het eerste de beste plasje water is het beetje water wat opgeworpen wordt, al voldoende om ook mijn sok en dus enkel nat te maken.

Bij een grote plas of een flinke plensbui worden de voeten zelf ook nat. Want Shimano heeft de RX8R in feite volledig gebaseerd op de RX8-gravelschoenen waarmee collega Arjan eerder op pad ging. En precies wat hij vaststelde, merk ik ook: het synthetische bovenwerk van de schoen is volop geperforeerd en ventileert daarom goed. Maar de keerzijde is dat je voeten nat worden als het flink regent of door plas rijdt. Waarvan akte…

De enkelmanchet isoleert uiteraard wel wat. Niet extreem en dat is ook maar goed ook, want de rest van de schoen is dat uiteraard niet. Andersom merk ik bij temperaturen boven de 20 graden dat het rond de enkels wel wat warmer wordt.

RX8 met coltrui

Nee, water houdt de enkelmanchet niet buiten. En eerlijk toegegeven is het ook niet helemaal eerlijk om deze RX8R-gravelschoenen als slechtweerschoenen te testen. Want Shimano zet de RX8R expliciet niet als slechtweergravelschoen in de markt. De coltrui, uh enkelmanchet, die van de RX8 een RX8R maakt dient er ook alleen voor om gravel, of eigenlijk alle vaste materie buiten te houden. Want ook al sluit een goede normale fietsschoen door goede polstering rondom nauwgezet aan; je voet beweegt altijd wat in de schoenen. En waar beweging zit, kan ook troep naar binnen.

“Maar goed, 100% voorkomen dat er niets in je schoen komt, ook al zoek je niet achter elke bocht het avontuur op, doe je niet. Behalve met deze Shimano RX8R-gravelschoenen. Want juist die elastische enkelmanchet sluit rondom altijd goed aan en houdt dus wel degelijk álles buiten.”

Op basis van eigen ervaring is volgens mij de kans dát er iets in je fietsschoen terecht komt best klein. Ik kan me in die jaren dat ik fiets maar weinig situaties voor de geest halen waarbij ik iets in mijn schoenen kreeg. En in veel gevallen was dat na een hike-a-bike sectie door diep los zand of grind, omdat de fietscollega weer eens een of ander kansloos paadje in de route opnam. “Volgens mij is dat een vet pad!” Om daarna vast te stellen: “Ja, vet pad… om te wandelen.” Maar goed, honderd procent voorkomen dat er niets in je schoen komt, ook al zoek je niet achter elke bocht het avontuur op, doe je niet. Behalve met deze Shimano RX8R-gravelschoenen. Want juist die elastische enkelmanchet sluit rondom altijd goed aan en houdt dus wel degelijk álles buiten.

Licht en comfortabel

Op mijn weegschaal weegt de RX8R in maat 42 een luttele 298 gram. En zelfs met het meergewicht van 14 gram ten opzichte van de RX8 waarop Shimano met de RX8R (letterlijk…) op heeft voortborduurt, is het dus een erg lichte fietsschoen. Want in herinnering; Shimano’s meest hoogwaardige mountainbikeschoen, de XC9, weegt 316 gram.

Op de enkelmanchet na, deelt de RX8R z’n constructie dus met dat van de RX8. Het bovenwerk is dan ook gemaakt uit synthetisch leer, waarbij de bovenzijde en zijkanten flink zijn geperforeerd. Ten opzichte van de vorige versie van de RX8 die collega Arjan eerder probeerde, is de constructie rond de hiel iets gewijzigd. Hier zit nu een groter stuk kunstleer dat uit twee delen is gemaakt. Op de zijkant van de schoen is dus één naad bijgekomen. Deze is gestikt, maar daar voel ik – ondanks de spaarzame polstering – aan de binnenzijde niets van.

“De pasvorm die Shimano erop na houdt, werkt goed voor mijn gemiddelde voeten. En daardoor zit het geheel me als gegoten. En ondanks de betrekkelijk magere polstering ervaar ik het als een comfortabele schoen.”

Wat ik wel voel is de stiknaad tussen de tong en de enkelmanchet. Die naad valt namelijk precies samen met de rand van de bovenste flap over de wreef. Bij het aansnoeren van de enkele Boa Li2-ratelsluiting trek ik die in eerste instantie redelijk strak om de schoen goed rond mijn voet te zetten. Maar al vanaf de eerste rit draai ik daarna de sluiting stelselmatig één of twee klikjes los. Opvallend genoeg zit de schoen dan nog steeds prima. Nergens voel ik beweging of drukpunten. Heb je een hogere wreef dan kan ik me echter inbeelden dat dit voor jou misschien een groter punt is.

Inmiddels heb ik de ‘slag’ van de Boa’s goed te pakken en trek ik de RX8R inmiddels meteen goed aan, zodat-ie goed blijft zitten en comfortabel draagt. De stiknaad tussen tong en manchet is dan niet voelbaar meer. De pasvorm die Shimano erop na houdt, werkt goed voor mijn gemiddelde voeten. En daardoor zit het geheel me als gegoten. En ondanks de betrekkelijk magere polstering ervaar ik het als een comfortabele schoen. Wat dat aangaat blijft het spreekwoord doeltreffend: wie de schoen past, trekke hem aan.

Efficiënte trappers

Dat comfort komt ook door de standaard meegeleverde inlegzooltjes. Die zijn namelijk bovengemiddeld goed. Zo is de hielkuip relatief fors waardoor de hiel goed stabiel positioneert in de schoen. De voetboogondersteuning is gemonteerd met klittenband, waarbij Shimano bij de RX8R standaard een setje voor gemiddelde (geel) en méér (rode) ondersteuning meelevert. Voor mij zijn gele perfect. De inlegzooltjes zijn overigens aan de bovenzijde behandeld met een antibacterieel middel, dat geurtjes tegen moet gaan. Na drie maanden na en inmiddels ook wat warmer weer blijft de ‘natte-hond’-geur die ik bij andere schoenen ervaar, nog altijd achterwege. En dat kan het thuisfront óók waarderen…

De carbon zool heeft een stijfheidsindex van 10. Er zijn schoenen met een nóg hogere stijfheid, maar dat is in mijn optiek zoiets als met het aantal pk’s bij hypercars: vanaf een bepaalde waarde klinkt het vooral erg leuk als je wil opscheppen over je materiaal… maar of het werkelijk nog wat toevoegt? Ik zou niet weten voor wie een stijfheidsindex van 10 niet stijf genoeg zou zijn. Geen moment heb ik het idee gehad dat de Shimano RX8R’s mijn trapkracht niet rechtstreeks omzette in voorwaartse snelheid.

“Ik zou niet weten voor wie een stijfheidsindex van 10 niet stijf genoeg zou zijn. Geen moment heb ik het idee gehad dat de Shimano RX8R’s mijn trapkracht niet rechtstreeks omzette in voorwaartse snelheid.”

Onder de carbon zool zit een een polyurethaan buitenzool met noppen. Ten opzichte van een racefietsschoen heeft de RX8R onderop véél noppen – logisch, want die vind je niet op een racefietsschoen. Maar ten opzichten van een mountainbikeschoen zijn ze bij de RX8R minder fors. Hoewel de noppen wél zachter zijn dan de rest van de buitenzool, zijn ze nog altijd relatief hard. Ze bieden minder grip dan je met een gemiddelde mountainbikeschoen hebt. Bovendien staan ze niet extreem ver naar buiten, waardoor je dus zijdelings niet zoveel stabiliteit hebt als bij een mountainbikeschoen. Het is op dit soort punten dat je de grootste verschillen ziet tussen enerzijds racefietsschoenen en exemplaren voor mountainbikers. Ik denk dat het passend is voor het gemiddelde gebruik bij gravelbiken.

Conclusie

Fijne, comfortabele en lichte gravelschoenen hoor die RX8R. Ze zijn stijf en de pasvorm én de goede inlegzooltjes werken erg goed voor mijn gemiddelde voeten. Maar ik ga er niet omheen draaien: ik kan de Shimano RX8R-gravelschoen maar lastig plaatsen. Je betaalt er met een prijs van € 275,00 ten opzichte van de reguliere RX8 ruim € 45,00 méér voor. En terwijl de RX8 verkrijgbaar is in drie kleuren, biedt Shimano de RX8R alleen in ‘metallic orange’. Een mooie kleur, vind ik. Maar dat op zichzelf vind ik de meerprijs niet waard. En de enkelmanchet dan? Die lost in mijn optiek geen probleem op dat de meerprijs rechtvaardigt. Sterker, als ik tijdens een graveltocht een steentje in mijn schoen zónder manchet weet te krijgen, dan rij ik meteen langs de winkel om een staatslot te kopen.

Met het al vrij snel vernieuwen van de RX8 zoals collega Arjan hem testte heeft Shimano een aantal aanpassingen doorgevoerd. Los van wat kleine details die in de praktijk geen noemenswaardig groot verschil maken, brengt Shimano z’n meest hoogwaardige gravelschoenen nu ook in halve maten én een bredere versie. Daarmee kan een grotere doelgroep in de RX8 en RX8R een passend paar fietsschoenen vinden. Dat is winst voor iedereen die net tussen hele maten invalt, of misschien een ietwat smallere of juist bredere voet heeft dan gemiddeld. Heb je, net als ik, nog nooit een steentje in je schoen weten te krijgen tijdens het fietsen, dan is mijn advies om gewoon voor de RX8 te gaan. Want in de RX8 heb je dan een comfortabele, edoch efficiënte en stijve trappers voor op je gravelbike. Tenzij je architect bent, dan koop je uiteraard de RX8 met coltrui.