Test | Crankbrothers Highline XC 27,2 mm dropper-zadelpen

Tekst en foto’s: Arjan Kruik

27,2 millimeter dropperposts: weinig ruimte voor een solide constructie

Bij hardtails is de meest gangbare zadelpendiameter 27,2 millimeter. Dat is logisch, want zadelpennen kunnen – zeker als ze van carbon zijn – vanwege deze relatief kleine diameter makkelijker meebewegen met schokken van onderaf. En dat beetje extra comfort is op een hardtail niet te versmaden. Oftewel: 27,2 millimeter is goed. Echter, deze geringe diameter is een nádeel voor wie een verstelbare zadelpen wil maken. Immers, in vergelijking met verstelbare zadelpennen met grotere diameters zijn fabrikanten beperkt in de ruimte die ze hebben voor de mechanische en hydraulische componenten in het binnenwerk van de pen.

Het bereiken van voldoende stijfheid in het bewegende deel vormt eveneens een uitdaging. De kleinere diameter maakt het bewegende deel gevoeliger voor doorbuiging. Wat gewenst is bij een starre zadelpen, is juist ongewenst bij een dropperpost. Als die te veel doorbuigt, zal-ie minder soepel naar beneden schuiven en bovendien lagers en afdichtingen zwaarder belasten.

Het Amerikaanse merk Crankbrothers heeft een verstelbare zadelpen in huis waarbij de technische uitdagingen lijken te zijn overwonnen: de Highline XC/Gravel. Deze zadelpen biedt een traploos verstelbereik van 60, 80, 100 en 125 millimeter. Toen afgelopen najaar mijn eigen KS Lev Integra plotseling dienst weigerde – niet gek drie jaar continue inzet zónder enige vorm van onderhoud! – heb ik van de gelegenheid gebruik gemaakt om eens zo’n Highline XC te proberen. Uiteraard met een verstelbereik van 125 millimeter, want waarom zou je genoegen nemen met minder als meer ook kan?

Hydraulische cartridge met luchtveer

Crankbrothers’ Highline XC is voorzien van een hydraulische cartridge met luchtveer, een onderdeel dat ook veel andere merken toepassen. Deze cartridges zijn volledig gesloten, onderhoudsvrij en hebben zichzelf qua levensduur ruimschoots bewezen. De binnenpoot van de zadelpen, die is is vervaardigd van sterk 7075-aluminium, beweegt over twee kunststof glijlagers. Twee half verzonken geleidestrips van hetzelfde materiaal voorkomen dat de pen kan verdraaien. De stopper van de bedieningskabel moet in het bedieningsmechanisme onderaan de pen gehangen worden. Dat betekent dat je een stuurversteller nodig hebt die is uitgerust met een kabelklemmetje.

A propos versteller: Crankbrothers levert de dunne Highline zónder stuurhendeltje. Dat moet je er dus los bijkopen. De logica daarachter: de Highline XC/Gravel is zoals de naam al aangeeft voor mountain- en gravelbikes. En elk van beide fietstypes heeft vanwege de verschillen in sturen een ander soort versteller nodig. Uiteraard heeft Crankbrothers beide soorten in huis. Ik heb de pen gebruikt in combinatie met de versteller van Bike Yoke die al op het stuur zat.

Een binnen- en buitenkabel krijg je er trouwens wel bij. Het gaat om een Jagwire Pro Dropper-kit met een extra dunne, gepolijste RVS-binnenkabel en een extra buigzame buitenkabel. Die laatste laat zich door z’n flexibiliteit makkelijker langs scherpe knikken in het frame trekken, de eerste beweegt vanwege z’n geringere diameter van slechts 0,8 millimeter met minder weerstand door die scherpe bochten heen.

Soepele bediening

Alhoewel de Crankbrothers Highline XC inmiddels al een paar maanden op m’n bike zit, maak ik natuurlijk niet altijd gebruik van de mogelijkheid m’n zadel te laten zakken. Op rondjes à la Dorst bijvoorbeeld zelden of nooit. Maar op het parkoers dat je op de Utrechtse Heuvelrug vindt gebruik ik de dropper regelmatig. Natuurlijk kun je probleemloos een rondje Heuvelrug rijden zónder verstelbare zadelpen. Maar mét is het veel leuker. En alhoewel de uitvoering met 125 millimeter verstelbereik ook gelijk de zwaarste is – 57 gram zwaarder dan de 60 millimeter uitvoering – lig ik daar totaal niet wakker van. Bij hydraulische zadelpennen is in mijn beleving meer altijd beter dan minder, zélfs op een oldskool xc-fully als mijn trouwe Giant Anthem.

De bediening van de Highline XC is soepel en direct. Je hoeft dus niet veel druk op de versteller te zetten om het zadel te laten zakken. Andersom hetzelfde; je hoeft de remote maar licht in te drukken en het zadel komt alweer omhoog. Opvallend: in vergelijking met m’n eigen KS Lev Integra zakt de Highline XC met meer tegendruk naar beneden en komt-ie met een lagere snelheid weer omhoog. Dat is niet per se beter of slechter, maar het betekent wel dat ik na drie jaar droppen op de KS Lev Integra even moet wennen aan de Highline XC.

Voorlopig niks op aan te merken

Sinds ik Crankbrothers’ Highline XC in oktober dit jaar in m’n Giant heb gestoken heb ik er niks meer aan gedaan. Ik ben geen poetser, dus meer dan een droge borstel om opgedroogde modder en zand weg te halen heeft de pen dus niet gezien. Het lijkt ’m niks uit te maken, want hij gaat nog net zo lekker op en neer als op de eerste dag. Hebben veel droppers al in nieuwstaat speling in dwarsrichting, bij de Highline XC is daarvan nauwelijks tot geen sprake. En het piepkleine beetje speling dát er is – het is echt minimaal – is gedurende de gebruiksperiode niet toegenomen.

Ook de buitenkant lijkt solide. Vanwege de geringe diameter is de Highline XC weliswaar minder stijf dan een dikkere pen, maar desondanks is-ie stijf genoeg. Wippen bij het rijden op een hoge trapfrequentie? Heb ik geen last van. Daar moet ik wel bij vertellen, dat de mijn Giant Anthem in maat L gekenmerkt wordt door een vrij lange zitbuis (490 millimeter), waardoor de Highline XC maar 210 millimeter boven de zadelpenklem uitsteekt. Bovendien ben ik met 72 kilo geen zwaargewicht. Of deze slanke pen óók geen krimp geeft als je de pen maximaal boven de zadelpenklem laat uitsteken en/of als je meer vlees op de botten hebt dan ik, kan ik niet zeggen.

Conclusie

In Nederland is het uiteraard prima mountainbiken zonder dropperpost. Maar overbodig is zo’n vanaf het stuur verstelbare zadelpen zeker niet. Op op-en-neer-routes à la Utrechtse Heuvelrug, Montfertland of Lochem gebruik ik ‘m veel en graag. En in het buitenland vind ik zo’n verstelbare zadelpen helemaal ideaal, zelfs op m’n xc-fully. Ik ben helemaal geen Stravastrijder, maar het is desondanks niet onplezierig om te zien dat ik afgelopen winter in de lastigste afdalingen van de nieuwe mountainbikeroutes in de Belgische Eifel bovengemiddeld snelle tijden klokte. Een dropper biedt dus als het pad omlaag gaat niet alleen meer zekerheid en controle, maar tevens meer snelheid. En wie wil dat niet?

Als de geringe binnendiameter van de zitbuis op jouw bike je er tot nu toe van weerhield om een verstelbare zadelpen te monteren, dan lost de Crankbrothers Highline XC dat probleem voor je op. Ondanks z’n geringe diameter werkt deze verstelbare zadelpen soepel en direct en is-ie – voor zover ik dat kan beoordelen binnen de huidige testperiode  – niet minder degelijk en betrouwbaar dan een dikker exemplaar.