Test | Specialized Chisel Comp Evo: Bekwame aluminium bergbeuker

Tekst: Sebastiaan Kruik // Foto’s: Arjan Kruik

Specialized Chisel Evo: aluminium Epic Evo?

De Specialized Chisel, dat is toch een aluminium hardtail? Klopt! Maar min of meer gebaseerd op de carbon Epic 8 is er sinds vorig jaar dus tevens een Chisel met voor- en achtervering. “Min of meer”, want terwijl de Epic 8 rondom 120 millimeter veerweg heeft, moet de full-suspension Chisel het aan de achterkant stellen met tien millimeter minder.

Net als van die Epic 8 is er ook van de dubbelgeveerde Chisel een Evo-uitvoering. Die heeft onder andere een voorvork met 130 (in plaats van 120) millimeter veerweg, een hoger stuur, een langere dropperpost, robuustere wielen en een set grovere, meer gripvaste banden.

Als de Chisel Evo (losjes) is gebaseerd op de Epic Evo, waarom heet-ie dan niet gewoon Epic AL Evo? Geen idee. Ik heb niet doorgeleerd voor marketing, maar Epic AL of Alloy lijkt mij een betere naam. Iedere mountainbiker weet immers waar de naam Epic voor staat. Maar goed, Chisel Evo of Epic AL Evo, ik ben er gewoon lekker mee gaan rijden in de Italiaanse Alpen. En dat is nogal een openbaring!

Grenzen vervagen

Een crosscountry-fully tot volwaardige trailbike pimpen was een kleine tien jaar terug een lastige opgave. Natuurlijk, je kon zelf Evo-achtige aanpassingen doorvoeren. Maar daarmee transformeerde je xc-bike nog niet in volbloed trailbike. De Chisel Evo weet die spagaat tussen keihard racen enerzijds en uitdagende trails rijden anderzijds wél overtuigend te maken.

Specialized is overigens niet de enige fabrikant die er recentelijk in geslaagd is de grenzen tussen crosscountry en trail te slechten. Met de Top Fuel en Spark doen Trek en Scott exact hetzelfde. Maar toch heeft Specialized met de Chisel duidelijk een streepje voor op aluminium uitvoeringen van deze twee concurrerende modellen. De reden: z’n grensverleggend lichte aluminium frame…

Frame: lichtgewicht aluminium

Hulde voor Specialized, dat met innovatieve constructietechnieken aluminium als materiaal voor high-end frames weer op de kaart zet. Het aluminium kader van de Chisel weegt slecht 2,4 kilo. Specialized claimt daarmee het allerlichtste dubbelgeveerde aluminium frame van dit moment in huis te hebben. Dat zou zomaar kunnen. Heel erg moeilijk is dat namelijk niet, aangezien bijna alle andere fabrikanten hun xc-fullies uitsluitend in carbon brengen. Maar een vergelijking is niet geheel onmogelijk: twee van de weinige equivalenten van de Specialized Chisel zijn de hierboven al genoemde aluminium uitvoeringen van de Scott Spark en de Trek Top Fuel. En de frames van deze twee bikes wegen fors meer: respectievelijk 3,3 en 3,7 kilo! Daar zit de Chisel dus ver onder.

Aan de basis van die geringe massa staat een optimalisering van de buisvormen en de wanddiktes, in combinatie met een lasprocedé dat Specialized d’Aluisio smartwelding noemt. Daarbij zijn de uiteinden van de verschillende framebuizen door middel van hydroforming zodanig gevormd, dat de tegenoverliggende delen een groter contactoppervlak hebben en makkelijker te bereiken zijn voor de lasser. Bovendien is gewicht bespaard door sommige onderdelen van het frame juist niét te lassen. Zo bestaan de zitbuis, de draaipunten van de achterbrug én de trapasbehuizing uit één voorgefabriceerd geheel.

Geen Horst-link, geen kofferbakje

Oók de achterbrug bestaat uit één stuk. Net als bij z’n carbon broertje Epic 8 ontbreekt dus een gelagerd draaipunt bij de achteras. In plaats daarvan kan de slanke staande achtervork enigszins doorbuigen om de vervorming op te vangen die optreedt als het achterwiel inveert. Wie nu gelijk denkt “metaalmoeiheid!” kan ik geruststellen. De mate van doorbuiging is zeer gering. Een merk als Merida past in z’n aluminium full-suspensions dezelfde constructie al vele jaren probleemloos toe, zelfs in enduro-bikes met veel meer veerweg.

Verder kan ik bij de Chisel Evo eigenlijk alle vakjes aanvinken. Plaats voor twee bidons, kabels via kabelpoorten aan de zijkant van het frame, externe trapaslagers, plaats voor een lange dropper en UDH-achterpatten. In tegenstelling tot de carbon Epic 8 ontbreekt een kofferbakje in de onderbuis. Gelukkig! Want zo’n op zich best wel praktische opbergruimte is niet realiseerbaar zonder de onderbuis extra te versterken en dús het gewicht flink te verhogen. Check het gewicht van de bovengenoemde aluminium Trek Top Fuel, die wél is voorzien van een kofferbakje in de onderbuis, nog maar even: bijna anderhalve kilo meer! Dan heb ik toch liever een licht frame; m’n reservebandje kan ik immers ook op een andere plek kwijt.

Geometrie en zitpositie

Alhoewel Specialized het niet letterlijk zo zegt, is de Chisel Evo in feite de aluminium pendant van de carbon Epic Evo. Qua geometrie lopen beide bikes namelijk nauwelijks uiteen. En dus is de Chisel Evo, net als z’n carbon familielid, een crosscountrybike nieuwe stijl: laag, lang en relatief lui. Om even met dat laatste te beginnen: de balhoofdbuis is onder een hoek van 66 graden aan het frame gelast, de zitbuishoek staat op 75 graden. De reach bedraagt in onze testmaat L 465 millimeter, de stack komt op 624 millimeter. Dat is wél een behoorlijk verschil met de carbon Epic 8, die aan de voorkant 16 millimeter lager staat. Debet hieraan is de relatief lange balhoofdbuis van de Chisel Evo; die meet een royale 125 millimeter. Dat maakt de Chisel Evo weliswaar minder racy dan z’n carbon evenknie, maar tevens veelzijdiger. Lees: beter geschikt om mee af te dalen. De achterbrug is met 437 millimeter nog wel crosscountry kort, de wielbasis bedraagt 1.212 millimeter.

Met m’n 1,78 meter lengte val ik bij Specialized tussen de maten M en L in. Ik had dus ook voor de M kunnen gaan. Dat de testfiets een L is heeft te maken met het testterrein: de soms behoorlijk uitdagende trails van het Italiaanse Alto Adige. Daar kan wat extra lengte geen kwaad. En qua zitpositie past de L me ronduit goed. Nu ben ik op dat punt niet zo heel kieskeurig, alles went immers. Maar op de Chisel Evo hoef ik eigenlijk niet te wennen. De afstand tussen het zadel en het stuur, de hoogte en breedte van dat stuur, het is me allemaal op het lijf geschreven.

Vering

Ook qua veersysteem en veerweg leunt de aluminium Chisel sterk op de carbon Epic Evo. Toch is de Chisel Evo anders. Daar waar de Epic Evo aan de achterkant over 120 millimeter veerweg beschikt, daar moet de Chisel Evo het stellen met ‘maar’ 110 millimeter. Het waarom van dit verschil is me niet helemaal duidelijk. De Epic Evo lijkt z’n extra veerweg namelijk primair te halen uit een demper met een langere slag; 190×45 millimeter versus 190×40 millimeter. Maar goed, het zal wel te maken hebben met het ontbreken van speelruimte tussen de zitbuis van de Chisel Evo en het mannetje in de staande achtervork.

Maar los van de pure veerweg zijn er een meer verschillen tussen beide bikes. Volgens Specialized is de anti-squat bij het veersysteem van de Chisel Evo minder dan bij de Epic Evo en is de hefboom juist wat groter. Alles bij elkaar zou dat moeten zorgen voor een veersysteem dat ondanks de geringere veerweg gevoeliger op de ondergrond reageert. En dus meer tractie en comfort genereert.

Met 130 millimeter veerweg aan de voorkant zijn de Chisel Evo en de Epic Evo wel gelijk bedeeld. Bij de testfiets is een Fox 34 Performance Elite met Grip2-demper verantwoordelijk voor het opvangen van de schokken en klappen. En dat doet-ie heel erg goed. Waar je bij veel merken op dit prijspunt – 3.600 euro – een goedkopere Fox Rhythm of een Rockshox Recon vindt, daar heeft Specialized juist niet beknibbeld. Verstandig, want hoe beter de vering, hoe beter de rijeigenschappen.

Onderdelen: basaal maar functioneel

De keuze van Specialized voor hoogwaardige – lees: prijzige – veerelementen heeft wel consequenties voor de rest van de afmontage. Die is namelijk nogal basaal. De aandrijflijn is een allegaartje van Sram-onderdelen. De goedkope 11/50-cassette uit Srams NX-groep hoort niet op een bike van 3.600 euro thuis. Hier was een meer hoogwaardige GX-cassette met 10/52-vertanding meer op z’n plaats geweest. Probleem: je kunt de 11/50-cassette niet zomaar upgraden naar een exemplaar met een groter bereik, aangezien de naaf niet is uitgerust met de daarvoor benodigde body met Srams obligatoire XD-passing.

De G2-remmen van Sram blinken over het algemeen niet uit in snel vertragen. Echter, vanwege de extra grote schijven die Specialized monteert – 200 millimeter voor en 180 achter – kom je met deze lichtgewicht vierzuigerremmen uiteindelijk toch geen stopkracht tekort. En de doseerbaarheid is zoals je van Sram gewend bent: zeer goed.

Zware wielen, fijne banden

Net als de aandrijflijn doen ook de wielen het hoogwaardige frame tekort. Niet dat het slechte wielen zijn; de aluminium velgen zijn lekker breed, de bouwkwaliteit lijkt ronduit goed en ook de lagering geeft geen reden tot zorg. Maar om nou te zeggen dat ze licht zijn? En dat is toch zonde, gezien het potentieel dat het lichte frame biedt om een laag totaalgewicht neer te zetten. Hier is dus zéker ruimte voor een upgrade, mocht je banksaldo dat toelaten.

De gemonteerde Specialized-rubbers zijn overigens wel spot-on. Tenminste, voor de routes die ik in Italië met de Chisel Evo heb gereden. De banden bieden een prettig compromis tussen rolweerstand, grip, ondersteuning en sterkte. Aan de voorkant een Purgatory in 2.4 inch met het zeer gripvaste T9-rubber, achter een Ground Control in 2.35 inch met de snellere T7-rubbermix.

Gebruik je de Chisel Evo in Nederland, dan kan het geen kwaad een set lichtere en lichter rollende banden om te leggen. Ik heb de Chisel Evo ook gereden met Specializeds nieuwe xc-banden Air en Fasttrak. In combinatie met een paar lichte wielen muteert deze aluminium full-suspension daarmee in een volbloed bosbolide.

Tot slot nog even een opmerking over de dropperpost: die biedt een verstelbereik van maar liefst 170 millimeter. Nee, zoveel bereik heb je niet altijd nodig. Maar beter mee verlegen dan om verlegen. In extreem steile secties is het namelijk maar wat fijn dat het zadel helemaal uit de weg zit.

Hoe rijdt de Specialized Chisel Comp Evo?

In het vlakke

De eerste kennismaking met de Chisel Evo op een van m’n vaste routes – het befaamde Drieluik Dorst – valt een beetje tegen. Alhoewel de zitpositie op zich prima is, zou ik voor een meer aanvallende houding m’n handen liever wat lager willen hebben. Het weghalen van de vulringen onder de stuurpen helpt, maar als de Chisel Evo mijn eigen bike was zou ik voor gebruik op de Nederlandse mtb-parkoersen een vlak stuur monteren. En zeker ook banden die lichter rollen. Met de af fabriek gemonteerde rubbers is het een flinke uitdaging om bij m’n fietsmaatjes in het wiel te blijven. Het niet geringe gewicht van de wielen is daar trouwens ook debet aan; het op snelheid brengen kost voelbaar kracht.

Maak je geen zorgen, dit wordt geen potje Chisel Evo bashen. Maar ik wil de nadelen van het Evo-concept wel benoemen. Net als de voordelen, want die zijn er natuurlijk ook. Deze aluminium Specialized stuurt namelijk gruwelijk lekker. Je kunt echt ongenadig hard de aanval op een kuipbocht openen en er als winnaar uitkomen. Heerlijk!

Omhoog

In de Italiaanse Alpen moet ik m’n eerste indruk gelijk al bijstellen. Oké, om meer druk op de voorkant te realiseren is het noodzakelijk het zadel zo ver mogelijk naar voren te schuiven. Maar daarna is de zitpositie spot-on en staat er, op de allersteilste klimmetjes na, voldoende druk op het voorwiel. Ook de vering werkt uitstekend; de demper zakt niet in en van wippen is nauwelijks sprake, terwijl oneffenheden goed geabsorbeerd worden en de tractie voorbeeldig is.

Natuurlijk, de dikke trailbikes in mijn groepje hebben eveneens veel grip. Maar doordat die bikes veel meer wegen en aanzienlijk minder lichtvoetig zijn, hebben hun berijders zichtbaar meer moeite met het overmeesteren van technische klimsecties dan ik. De banden komen hier overigens ook tot hun recht. In gematigde beklimmingen over grind- en keienpaden rollen ze veel lichter dan de haast kleverige trailbike-banden van m’n fietsmaatjes, terwijl ik in de technische secties geen grip tekort kom.

Puntje van aandacht is wel de crankset. Was de Chisel Evo mijn eigen bike, dan zou ik voor gebruik in de bergen niet alleen een kleiner kettingblad monteren – met 30 in plaats van 32 tanden –, maar tevens kortere cranks. Meestal gaat het goed, maar soms toucheer ik met de relatief lange 175-millimeter-cranks een rots of wortel. Kortere cranks verkleinen die kans. En vergroten dus de veiligheid.

Omlaag

Neemt in de lastige buitenlandse beklimmingen mijn waardering voor het Evo-concept van Specialized al flink toe, de rijeigenschappen in de afdalingen weten me nog meer te overtuigen. Ik heb inmiddels al met héél veel bikes gereden, maar de Chisel Evo is als het om afdalen gaat toch echt een klasse apart. Dat wil zeggen: voor een fiets die in de basis toch ‘gewoon’ een crosscountry-bike is. Hier valt alles op z’n plaats: het hoge stuur, de lange balhoofdbuis, de lange dropper, de grofgenopte banden.

Het onderstel van de Chisel Evo biedt in snelle kuipbochten volop tegendruk. En dan is er nog de lekker pop, die uitnodigt tot springen en spelen. De keerzijde is dat de Chisel geen comfortwonder is. Dat ligt niet alleen aan de geringe veerweg in absolute zin, maar ook aan de progressiviteit van die vering. Je moet het echt heel erg bont maken wil de vering doorslaan tot het einde van z’n slag. Ik ervaar die eigenschap als erg prettig.

Maar hoé goed de achtervering ook is, 110 millimeter is 110 millimeter. In snelle, ruige secties moet je daarom met de Chisel Evo eerder in de ankers dan met een trailbike met rondom 40 millimeter meer veerweg. Technisch secties zijn een ander verhaal; hier komt de uitgebalanceerde, zeer capabele geometrie van de Chisel Evo in het spel. Speels en levendig waar het kan, stabiel en controleerbaar waar het moet. Dat alles zorgt ervoor, dat je zelf de meest technische paadjes veilig kunt overmeesteren.

Conclusie

Het is iedere keer weer verbazingwekkend hoe extreem veelzijdig moderne crosscountry-bikes zijn. En al helemaal als die bike een Specialized Chisel is met de toevoeging Evo. Met ten opzichte van de gewone Chisel een centimeter extra veerweg aan de voorkant – 130 in plaats van 120 millimeter – en potentere banden en remmen, realiseert Specialized een meesterlijke trailmachine. Precies het soort bike waar ik van hou: licht, efficiënt, speels en dynamisch en toch capabel genoeg voor ruige paden. Moest ik voor het rijden van alpentochten kiezen tussen een dikke trailbike met veel meer veerweg of de Chisel Evo, dan zou ik absoluut voor de laatste gaan. Met als bijkomende voordeel dat de Chisel Evo, mits voorzien van snellere banden, ook op de Nederlandse mtb-parkoersen geen slechte figuur slaat.

Een pijnpunt bij de Chisel Evo is z’n gewicht. Ondanks alle moeite die Specialized heeft gestoken in het ontwikkelen van het extreem lichte aluminium frame, is de testfiets aan de zware kant. En dat is vooral gezien de prijs van 3.600 euro erg jammer. Lichtere wielen en een meer hoogwaardige aandrijflijn zouden op dat vlak veel verbetering brengen. Noodzakelijke verbetering, denk ik. Want hoe mooi en licht het aluminium frame van de Chisel ook is en hoe goed de veerelementen ook zijn, sommige concurrenten brengen voor min of meer dezelfde prijs een carbon frame dat minimaal een halve kilo minder weegt. En dat vergroot de kans dat potentiële kopers de Chisel Evo ondanks z’n fantastische rijeigenschappen tóch links laten liggen…

Nawoord

We hebben inmiddels ook een gewone Chisel op de redactie staan, dus met een 120-millimeter-voorvork. Ik heb nog onvoldoende gelegenheid gehad om deze uitvoering grondig aan de tand te voelen. Maar als het zover is, zie je de test natuurlijk op deze site verschijnen. En daarin zal ik ook de vraag proberen te beanwoorden, welke van de twee Chisels de beste keus is: de gewone of de Evo.

Specialized Chisel Comp Evo 2025 | Prijs, specificaties en geometrie

Onderdelen, gewicht en prijs

Frame	M5-aluminium
Vork	Fox 34 Performance Elite Grip2, 130 mm veerweg
Achterdemper	Fox Float Performance, 110 mm veerweg
Achterderailleur	Sram GX Eagle, 12-speed
Schakelaar	Sram GX Eagle, 12-speed
Crankset	Sram X1000 Eagle, 32t, 175 mm
Cassette	Sram NX Eagle, 11/50t
Ketting	Sram SX Eagle
Remmen (v/a)	Sram G2 RS, vierzuigerremmen
Remschijven (v/a)	Sram Centerline, 200/180 mm
Wielen	Specialized 29 Alloy
Voorband	Specialized Purgatory, Grid-karkas, T9-compound, 29 x 2.4 inch
Achterband	Specialized Ground Control, Grid-karkas, T7-compound, 29 x 2.35 inch
Stuur	Specialized Alloy, 760 mm
Stuurpen	Specialized Alloy, 60 mm
Zadel	Body Geometry Power Comp, 143 mm breed
Zadelpen	X-Fusion Manic, 170 mm drop
Gewicht compleet	13,45 kg (framemaat L)
Prijs	€ 3.600
Garantie	Levenslange garantie op frame en wielen voor 1e eigenaar, 2 jaar voor 2e eigenaar, 2 jaar op lak en onderdelen

Geometrie

Website fabrikant: specialized.com